GÜZEL SAN‘ATLAR (6)

(...dünden devam)

a. 2) Güzel Sesin, Ruh Üzerindeki Etkisi:

Müziğin, ruh üzerinde derin etkisi vardır. Ses var ki sevindirir, ses var ki üzer, ses var ki uyutur, ses var ki güldürür, oynatır; ses var ki elleri, ayakları, başı harekete getirir. Bunu yapan, şiirdeki sözlerin anlamı değil, o sözleri canlandıran müziktir.

Muhammed ibn Dâvûd ed-Dîneverî şöyle demiş: "Çölde idim, Arap kabilelerinden birinde, bir adamın konuğu oldum. Beni konuk edenin çadırında eli kolu bağlı, zenci bir köle gördüm. Çadırın önünde de ölmüş develer gördüm. Yalnız sağ kalan birisi de nerdeyse ölecek derecede bitkin idi. Köle bana dedi ki:

– Sen konuksun, konuğun hakkı vardır. Benim için efendimin katında şefâatte bulun. O konuğu sever, sözünü reddetmez, belki benim bağımı çözer.

Yemek getirdiklerinde yemedim:

– Şu köle hakkındaki ricâm kabul edilmedikçe yemek yemem, dedim.

– O köle beni yoksul bıraktı, bütün malımı (develerimi) öldürdü, dedi.

– Ne yaptı ki? dedim.

– Onun sesi çok güzeldir. Ben, ağır yükler taşıyan bu develer ile geçimimi sağlardım. Bu köle şarkı söyledi, güzel sesinin etkisiyle bir gecede üç günlük yol alan develerin hepsi öldü, yalnız şu deve kaldı. Fakat sen konuğumsun, senin hâtırın için onu bağışladım, dedi.

Ben de merak edip kölenin sesini dinlemek istedim. Sabahleyin ev sahibi, köleye, orada kuyudan su çekmekte olan bir deveye şarkı söylemesini emretti. Köle sesini yükseltince deve şahlandı, iplerini kopardı. Ben de yüzü koyun yıkıldım. Ondan daha güzel ses duymamıştım! (İhyâ: 2/351).

Modern ilim, müziğin yalnız insanlar ve hayvanlar üzerinde değil, bitkiler üzerinde de etkili olduğunu kanıtlamıştır. Japonya'da bir grup bilim adamı, özel bir müzik ile bâzı sebze ve çiçekleri zamanından önce geliştirmeyi başarmışlardır. Bitkileri dahi etkileyen, onların zamanından önce gelişmesini, açılmasını sağlayan müzik, insanı etkilemez mi? Güzel müziğin, bâzı hastalıkların tedâvisinde de kullanıldığını, acıları dindirdiğini okuyor ve işitiyoruz.

(devamı yarın..)