MÜT‘A NİKÂHI (2)

(...dünden devam)

Âyeti böyle okuyanlar, âyetin neshedildiğini kabul etmiyorlar. Mücâhid'e göre bu âyet, müt‘a nikâhı hakkındadır. Özellikle burada ücret karşılığında yararlanma (استمتاعistimtâ‘ ) ta‘bîrinin kullanılması, bu cümle ile geçici birleşmenin kastedildiğini kanıtlar. Çünkü kelimenin kökü olan مَتاع (metâ‘), geçici bir zevk anlamınadır. İstimtâ‘ da geçici bir yararlanmadır. Demek ki bu âyetin amacı, geçici nikâhı anlatmaktır. Zaten cumhur da bu âyetin, İslâmın ilk zamanlarında uygulanan müt‘a nikâhı ile ilgili olarak indiğini söylemiştir.

Müt‘a nikâhı hakkındaki hadîsler:

Hadîs mecmu‘alarında müt‘a nikâhının önce mübâh olup sonra neshedildiğine dair hadîsler çoktur. Önce müt‘anın mübâh olduğunu anlatan hadîsleri gözden geçirelim:

1) Ashâbdan Abdullah şöyle diyor: “Biz, Allah’ın Elçisi ile birlikte savaşa giderdik. Yanımızda karılarımız yoktu. ‘Burulmayalım mı?’ dedik. Önce bizi bundan men‘etti. Sonra bir elbise karşılığında belli bir süre için kadın nikâh etmemize müsâade buyurdu. (Bu sözü anlatan) Abdullah, daha sonra ‘Ey inananlar, Allah’ın size helâl kıldığı güzel ve temiz şeyleri harâm etmeyin, sınırı aşmayın. Çünkü Allah, sınırı aşanları sevmez.”^[1] âyetini okudu”^[2] Müslim’in, Nikâh Kitâbının üçüncü bâbındaki hadîs de aynı anlamdadır. Ancak orada: “Biz Allah’ın Elçisi ile birlikte savaşa giderdik” cümlesi yerine “Biz gençtik” cümlesi vardır.

2) Câbir ibn Abdullah ve Seleme ibn el-Ekva‘ şöyle demişler: “Bizler orduda idik. Allah’ın Elçisi(s.a.v.)in çağırıcısı şöyle bağırdı: Allah’ın Elçisi (s.a.v.) kadınlarla müt‘a yapmanıza izin verdi. Müt‘a yapabilirsiniz”^[3] Müslim’de bu anlamda bir hadîs daha vardır.

3) Atâ şöyle diyor: “ (Ashâbdan) Câbir ibn Abdullah, umre için (Mekke’ye) gelmişti. Evine (ziyarete) geldik. Orada bulunanlar kendisine birçok şey sordular. Sonra müt‘adan söz ettiler. Câbir: ‘Evet biz, Allah’ın Elçisi (s.a.v.)in, Ebubekir ve Ömer’in dönemlerinde müt‘a yaptık, dedi.”^[4] Müslim’in Nikâhu’l-mut‘a bâbındaki 15. hadîste de Câbir’in şöyle dediği anlatılıyor: “Biz, Resûlullah (s.a.v.)in ve Ebubekir’in döneminde bir avuç hurma ve un vererek birkaç günlüğüne müt‘a yapardık.. Nihâyet Ömer, ‘Amr ibn Hureys hakkında müt‘ayı yasakladı’.”

(devamı yarın..)