KUR’ÂN’DA TABΑAT TASVÎRİ (5)

(...dünden devam)

40- Ne Güneş aya ulaşıp onunla birleşir, ne de gece, gündüzün önüne geçer. Her biri kendi vaktinde hükmünü yürütür. Burada gece ve gündüz, Güneş ve Ay birbiriyle yarışan iki canlı varlığa benzetilmiştir. Eğer Güneş, Ay'ın önüne geçse, yani Ay'ın doğacağı zamanda Güneş de doğsa, dünyânın bir yanında hep gündüz olur, gece olmaz; öbür yanında da hep gece olur, gündüz olmaz. Oysa insanların istirâhati için gece lâzım olduğu gibi, çalışıp kazanmaları için gündüz de lâzımdır. Bütün canlıların, özellikle bitkilerin Güneş ve Ay ışığına ihtiyâcı vardır. Hâsılı düzenli hayât için gece de gündüz de lâzımdır. Bundan dolayı Allah, Güneşe ve Aya ayrı ayrı zamanlarda doğup batmayı belirlemiştir. Hiçbiri ötekinin hakkına tecâvüz etmez.

Güneş, Ay, bütün yıldızlar birer felekte yüzer. Fâ'nın ve lâm'ın fethiyle felek, yuvarlak cisim veya dâire demektir. Burada kasıt, Güneşin ve Ayın, uzaydaki yörüngeleridir. Bunlar tıpkı balığın suda yüzmesi gibi uzayda yüzmektedirler, "yesbehûn" geniş zaman çoğul kipidir, "yüzerler" demektir. Güneş ve ay zikredildikten sonra tesniye (ikil) yerine çoğul fiil kullanılması, yalnız Güneşin ve Ayın değil, bütün yıldızların uzayda yüzdüğünü anlatır.

Âyetteki belâğat noktalarından biri de Güneş için idrâk, Ay için sebkat tabirinin kullanılmasıdır. İdrâk (arkadan gelip yetişmek) tabiri, sür'atli bir hareketi gerektirir. Sebkat (geçmek) tabirinde de sür'at vardır ama idrâkteki sür'at daha fazladır. Bu da Güneşin hareketinin, Ayın hareketinden sür'atli olduğu anlamına gelir.

Ay, bir ayda Dünyâ'nın çevresini, Dünyâ da kendisine tabi Ay ile birlikte bir yılda Güneş'in çevresini dolanır. Güneş de kendisine tabi gezegenlerle birlikte bulunduğu yörüngede hareket eder. Eski Gökbilimi, yıldızların, feleğe çakılı, sabit olduğunu söylerdi. O zamanın telakkisine göre yıldızın kendisi yürümez, onu taşıyan biri gerekir. İşte felek, yıldızı yürütür. Halbuki Kur'ân, yıldızların felekte yürüdüğünü söylüyor. Modern Gökbilimi de bütün yıldızların uzaydaki yörüngelerinde dolandığını söylemektedir. Demek ki Kur­'ân'ın söylediği, modern gökbilimine uygun düşmektedir. Maamâfîh, Kur'ân, Allah'ın yaratılış kudretine dikkati çekmek için bu kâinât harikalarına işaret eder. Yoksa amacı, yaratılış yasalarını, Astronomi kurallarını ortaya çıkarmak değildir. Çünkü Kur'ân'ın amacı, insanları Allah'a kulluğa, güzel ahlâka, adâlete yöneltmektir.

(devamı yarın..)