KUR’ÂN’DA TABΑAT TASVÎRİ (4)

(...dünden devam)

37- Yüce Allah, geceden gündüzü soyup alınca insanlar karanlıkta kalırlar. Allah'ın yasası gereğince dünyâ döndükçe güneşin karşısında bulunan yüzü arkaya geçer ve orası karanlıkta kalır. Önceden karanlık olan bölgelere güneşin ışıkları yayılır. Gerçekten dünyâ döndükçe üstündeki güneş ışıkları bir yandan âdetâ soyulmakta, öteki tarafın üstüne sarılmaktadır. Dünyâyı böyle düzenli döndüren, her an bir yanından ışığı alıp öbür yanına saran o yüce Yaratıcının kudreti ve yasasıdır. Allah'tan başka hangi kudret, bu kocaman kâinâtı yaratıp böyle düzenli yönetebilir?

38- Güneşin de duracağı zamana, ya da yere kadar yürümesi, o kudretli, her şeyi bilen Allah'ın takdiri ile: İnce ince hesabetmesi, ölçüp biçmesi, kararlaştırması iledir. Âyette güneşin sür'atle akıp gittiği belirtiliyor. Âyet, önce insanların algı biçimine hitâbederek onlara Allah'ın kudretini hatırlatıyor. Biz, güneşin gökte yürüdüğünü görürüz. Gerçi güneşin görünen hareketi, bizim duyularımızın aldanmasından ibarettir. Dünya dönüp, bulunduğumuz yer, güneşten uzaklaştıkça biz güneşin hareket ettiğini sanırız. Tıpkı kıyı boyunca giden gemideki yolcunun, karanın hareket ettiğini; veya trendeki yolcunun, karşıdaki dağların, ağaçların yürüdüğünü görmesi gibi. Biz, dünyâ­mızın hareket ettiğini göremediğimiz için güneşi hareket ediyor sanırız. İşte bizim algılamamıza göre güneşi o şekilde hareket ettirenin, Allah olduğu belirtiliyor.

Güneşin bizce görünen hareketi, bizim duyularımızın aldanmasından ibaret ise de esasen güneş sâbit değildir. Kendi ekseni çevresinde yaklaşık yirmi beş günde döndüğü gibi, sistemiyle yani kendisine tabi yıldızlarla birlikte başka bir galaksi çevresinde hareket etmektedir.

39’ncu âyette Ayın, dünya çevresindeki yörüngesinde dolanıp ay sonunda aldığı hilâl görünümüne işaret ediliyor. el-'Urcûn, hurma salkımının sapına denir. el-Kadîm de eski demektir. Hurmanın sapı eskidikçe incelir, eğrilir ve sararır. İşte ay sonunda Ay, tıpkı eski hurma sapı gibi ince, eğri, sarımtırak bir görünüm verir. Bu benzetme hilâlin ilk ve son şeklini göstermekle kalmıyor, aynı zamanda Ayın, yörüngesinde geçerken Dünyâ çevresinde bir ayda dolandığı yolun biçimini de göstermiş oluyor. Ayın yolu tam dairesel olmayıp bir tarafı konkav bir eğrilik arz eder.

(devamı yarın..)