CENÂZE NAMAZI (4)

(...dünden devam)

Esasen cenâze namazında belirlenmiş bir du‘â yoktur. Bu konuda Hz. Peygamber’e nisbet edilen rivâyetler mürsel ve zayıf olduğu gibi, çeşitlidir de. Biraz önce yazdığımız meşhur du‘ânın bir kısmı mürseldir, son kısmı da zaten senedli değil, katmadır. Avf ibn Mâlik, Peygamber’in, bir cenâze namazında şöyle du‘â ettiğini rivâyet etmiştir:

“Allahım, onu bağışla, ona acı, onu affeyle (hatâlarından geç), ona dirlik, âfiyet ver; onu ağırla, gireceği yeri (kabrini) genişlet, onu su ile, kar ile, dolu ile (buz gibi soğuk su ile) yıka. Beyaz giysi nasıl kirden arınıp temizlenirse sen de onu hatâlarından öyle arındır. Ona, şu dünyâ yurdundan daha hayırlı bir ev, bu âilesinden daha hayırlı bir âile, bu eşinden daha hayırlı bir eş ver. Onu kabir fitnesinden ve ateş azâbından koru!” (Müslim, Cenâiz: 85, 86; Nesâ’î, Tahâret: 49, Cenâiz: 77; İbn Hanbel, Müsned: 6/23; Neylu’l-Evtâr: 4/64)

Rivâyetler, Fâtiha’nın ve du‘ânın açıktan veya gizli okunabileceğini gösterir (Neylu’l-Evtâr: 4/63-65).

Şâfi‘îye göre her tekbîrde el kaldırılır. Sevrî ve Ebû Hanîfe’ye göre ilk tekbîrden sonra el kaldırılmaz (Neylu’l-Evtâr: 4/62).

Cenâze namazını kıldırmaya hakkı olan, umumi velâyet sahibi yani yetkili kimselerdir. Onlardan sonra kabilesi veya mahalle imamı ve sonra cenâzenin velîsi gelir. Velilerden yakın olan, uzağa tercih edilir. Kadının velîsi yoksa namazını kocası kıldırmaya en çok hak sahibidir.

Namaz kıldırmada öncelik hakkı olan, diğerine izin verebilir. İzni olmadan başkası kıldırıp kendisi iktidâ etmemiş olursa kendi kendine veya başka bir cemâatle yeniden ölüye namaz kılabilir.

Cenâze namazında kadınların cemâat olarak namaz kılmaları mekruh değildir. Namazı kılacak erkek yoksa kadınlardan biri kadınlar safının ortasında durup diğerleri ona uyarak cenâze namazını kılarlar. Bunda kerâhet yoktur. Ayrıca Cenaze namazı rükû'suz ve secdesiz olduğundan erkekle kadının yan yana durması namazı bozmaz. Çünkü cenaze namazı, aslında ölen kimse için duâdan ibarettir.

Birkaç cenâze varsa, hepsine ayrı ayrı namaz kılmak daha iyidir. En erken getirilenin namazı önce kılınır. Hepsi beraber gelmiş ise efdal olanınki önce kılınır. Hepsine bir tek namaz kılmak da sahîhtir.

Ölü doğan çocuğun namazı kılınmaz, ismi konulur, yıkanır, bir bezle sarılıp defnedilir.

Had veya kısâs ile öldürülenler, yıkanıp namazları kılınır. Kasten intihar edenin de ‒ İmam Ebû Yûsuf'un görüşü hâriç ‒ namazı kılınır. Eğer intihar hatâ yüzünden veya çok ağrıdan, ıstıraptan dolayı olmuş ise namazı ittifaken kılınır.

(devamı yarın..)