ZEYNEB OLAYININ İÇYÜZÜ (5)

(...dünden devam)

Zeynep, hakkında inen bu âyetlerden dolayı öteki kadınlara övünebilir. Âyetler, Peyğamber'in, onunla evlenmesi olayı hakkında inmiştir. Bu olayın öyküsünü anlatmaktadır. Bundan dolayı Zeyneb'in şerefi büyüktür. Kur'ân'da ismen zikredilen tek sahâbi olan Zeyd'in de öyle. Fakat bu âyetlerin, olaydan önce değil, olaydan sonra, bu olayı dedikodu konusu yapanları susturmak ve bundan rahatsız olan Peygamberi tesellî etmek üzere indiği açıktır. Nitekim 37’nci âyetteki "إذْ iz" edâtı, geçmişteki olayı anlatmakta kullanılır. "Hani bir zaman sen Zeyd'e şöyle diyordun" demektir. “فَلَمَّا قَضـٰـى زَيْدٌ مِنْهَا وَطَرًا زَوَّجْنَاكَهَا: Zeyd ondan ihtiyacını giderdikten sonra onu sana nikâhladık" cümlesi de olayın, geçmişte vuku bulduğunu gösterir. Hz. 'Âişe'nin şu sözü de âyetlerin, Peygamber’in Zeynep ile evlenmesi olayından sonra indiğini kanıtlar: "Eğer Allah'ın Elçisi (sav), vahiyden herhangi bir şey gizleyecek olsaydı: ‘Allah'ın nimet verdiği; senin de kendisine nimet verdigin kimseye: (Eşini yanında tut, Allah'tan kork) diyordun, fakat Allah'ın açığa vuracağı şeyi içinde gizliyordun, insanlardan çekiniyordun; oysa asıl çekinmene lâyik olan Allah idi' âyetini gizlerdi. Allah'ın Elçisi (sav) Zeyneb ile evlenince: 'Oğlunun karısı ile evlendi' dediler. Yüce Allah da: 'Muhammed, sizin erkeklerinizden birinin babası değil, fakat Allah'ın elçisi ve peyğamberlerin hâtemidir' âyetini indirdi. Zeyd henüz çocuk iken Peygamber onu evlâd edinmişti. Büyüdükten sonra da ona: 'Muhammed'in oğlu' diyorlardı: 'Onları babalarının adına bağlayarak çağırın. Allah katında bu daha adaletlidir. Eğer babalarını bilmiyorsanız, onlar sizin din kardeşleriniz ve mevlâlarınızdır..." âyeti indi" (Buhârî, Tefsîr, Sûre: 33; Tirmizî, Tefsîr, Sûre: 33; et-Tâc: 4/208).

İbnu'l-Arabî, Kâdî'den naklen Hz. 'Âişe'nin bu rivayetinden başka bütün rivayetlerin mu'teber olmadığını, Peyğamber'in, Zeyneb'i görüp de sevgisinin kalbine düştüğü sözünün asılsız olduğunu söyler. Çünkü zaten Zeyneb kendisinin yanında idi, her zaman onu görüyordu. Henüz o zaman örtünme de emredilmemişti. Peygamber'in içinde taşıdığı, Zeyd Zeyneb'i boşarsa onunla kendisinin evlenmesi düşüncesidir, başka bir şey değildir" (Ahkâmu'l-Kur'ân: 3/1531-1532).

Hz. Hüseyin'in oğlu 'Alî Zeyne'l-âbidîn de, Peyğamber'in kalbinde gizlediği şeyin, Zeyneb'e aşkı değil, Zeyd boşadığı zaman onun, kendi eşlerinden olacağı hakkındaki düşüncesi olduğunu söylemiştir. Çünkü Allah bunu kendisine bildirmişti. Eğer Peyğamber Zeyneb'e aşkını veya Zeyd'in onu boşamasını içinde gizleseydi Allah bunu açığa çıkarırdı. Çünkü âyette, Peyğamberin içinde gizlediği şeyi açığa çıkaracağını bildirmiştir. Açığa çıkardığı, "زَوَّجْنَاكَهَا: Onu sana nikâhladık " sözüyle bildirdiği üzre Zeyneb'in, Peyğamberle evlenmesidir (Tabresî, Mecme'u'l-beyân: 8/260).

37’nci âyette geçen "vatar", ihtiyâç, istek demektir. "فَلَمَّا قَضـٰـى زَيْدٌ مِنْهَا وَطَرًا زَوَّجْنَاكَهَا” yani Zeyd Zeyneb'den ihtiyacını giderince, artık onunla bir ilgisi kalmayınca biz onu sana nikâhladık, demektir.

40’ncı âyette: "مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَآأَحَدٍمِنْرِجَالِكُمْ: Muhammed, sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir" buyuruluyor. Böylece Peygamber(sav)in, Zeyd'in babası olmadığı belirtilmiş oluyor. Çünkü Zeyd onun öz oğlu değil, evlâtlığı idi. Kendisinin erkek çocukları yaşamamıştır.

***