Seta

İLÂHÎ DİNLERİN TEMEL AMACI BARIŞ İÇİNDE KARDEŞÇE YAŞAMAKTIR (5)

(...dünden devam)

"(Hiçbir kötülüğü olmasa dahi) Kişinin, Müslüman kardeşine hakaret etmesi kendisine yeter. Her Müslümanın diğerine kanı, malı ve nâmusu haramdır" (Müslim, Birr: 32; Ebû Dâvûd, Edeb bâbu men redde muslim).

"Müslümanın, Müslüman kardeşiyle üç günden fazla küs tutması helâl değildir. Öyle ki birbirleriyle karşılaşırlar, biri bu tarafa, öbürü öbür tarafa bakıp geçer (birbirlerine selâm verip konuşmazlar). Onların en hayırlısı, ilk selâm verendir" (Buḫârî, Edeb: 57, 62, İsti'zân: 9; Müslim, Birr: 25; Tirmizî, Birr: 21).

Müslümanlar arasında çıkan savaşta tutsakları öldürmek yahut onları serbest bırakmak için fidye almak caiz değildir. Nitekim Hz. Alî, Cemel Vak'asında şu duyuruyu yaptırmıştır: "Hiç kimse kaçanı kovalamasın, yaralıya saldırmasın, onu öldürmesin!"

Sıffîn'de de kendisine getirilen tutsağa:

— Seni öldürmem, ben âlemlerin Rabbi Allah'tan korkarım, demiştir (Beğavî, Meâlimu't-Tenzîl, Hâzin kenarında: 6/225; et-Tefsîru'l-hadîs: 10/126-129).

Cana kıymak en büyük günahlardandır:

"Kim, bir cana kıymamış, ya da yeryüzünde bozgunculuk yapmamış olan bir canı öldürürse, sanki bütün insanları öldürmüş gibidir. Kim de onu(n hayâtını kurtarmak sûretiyle) yaşatırsa, bütün insanları yaşatmış gibi olur." (Maide: 32)

Âyette geçen nefis kelimesiyle ilk anda insan canı anlaşılırsa da aslında nefis geneldir. Canlı olan her varlığa nefis denilir. Tek hücreliden en komplike canlı olan insana kadar ve hatta metafizik varlıklara da nefis denilir.

Yani insana zarar vermeyen hiçbir canlıya dokunmak, zevk için onun hayat hakkını elinden almak caiz değildir.

Bazı kimseler var ki av adı altında zevk için hayvanları öldürmektedirler. Haksız yere bir insanı öldürmek harâm olduğu gibi, bir ihtiyaç olmadan sırf zevk için bir hayvanı öldürmek de harâmdır. Nesâ'î ve İbn Hib­bân'ın rivâyet ettikleri bir hadîste Hz. Peygamber: "Bir kuşu, boş yere öldürenler için Kıyâmet gününde o kuş bağıracak; 'Yâ Rabbi, falan adam yararlanmak niyeti olmadan beni boşuna öldürdü!' diye şikâyet edecektir!” buyurmuştur.” (Müslim, Sayd: 1; Nesâî, Dahâyâ: 32)

Yemek için usulüne göre hayvan kesilebilir veya avlanabilir, ama sırf zevk için hayvanı öldürmek ve öyle bırakıp gitmek, Allah katında günâhtır, böyle yapan Allah'ın cezâsına uğrar. Zevk için avcılık yapılmamalıdır.

(devamı yarın..)