HÜRMET-İ MUSÂHERE NEDİR?

Hürmet-i musâhere, hısımlık yoluyla doğan nikâh yasağıdır. Kişinin evlendiği veya cinsellik anlamında ilişki kurduğu kadının, annesinin veya çocuklarının o kişiye haram olması, onlarla evlenme yasağıdır. Zayıf bir rivayetle haram sabit olmaz. Kadının cinsel organına bakmakla böyle bir yasağın doğacağı düşüncesi, sadece bazı fıkıhçıların görüşüdür. Bir kadının cinsel organına bakmakla o kadının kızının, bakana haram olacağına dair Kur'ân'da bir hüküm olmadığı gibi bu husus, bütün İslâm bilginlerinin oybirliğiyle kabullendikleri bir görüş de değildir.

Bu konu, Hanefilerle Medineliler arasında tartışma konusudur. Ebu Hanife'ye gör evlendiği kadınla henüz birleşmeden o kadının annesiyle evlenirse anne ile olan nikâhı geçersizdir, adamın, kayınvalidesinin kızıyla olan nikâhı sürer. Ama anne ile birleştiği takdirde anne de kız da adama haram olur. Keza zina ettiği kızın annesi ile de birleşirse hem kız, hem anne adama haram olur.

Fakat Medinelilere göre zina etmiş olduğu kadının kızıyla evlenmek caizdir. Fakat kızla evlendikten sonra annesiyle de evlenmek haramdır; bu takdirde anne de, kız da adama haram olur. Evlendiği kızın annesiyle zina etmesi, kızla olan nikâhı da düşürür.

Fıkıhçıların bu konuda görüşleri değişiktir. Hanefîler şehvetle bak­manın da hürmet-i musâhere (evlenme dolayısıyla haramlık) doğuracağını söylerken Hanbelîler, sadece bakmakla böyle bir yasak doğmaz. Fi'len birleşmek gerekir. Bir yerde halvet olmakla, fercin dışında bir organa şehvetle dokunmak veya bakmakla veya öpmekle, cima' dışında bir yöntemle tatmin olmakla musâheret yasağı doğmaz. Bu yasağı doğuran, tam cinsel birleşmedir (el-Cezîrî, el-Fıkh alâ'l-mezâhibi'l-arba'a, 4/68)