TASAVVUFUN ANA KONULARI (25) |
Pazar, 07 Ağustos 2022 00:00 | |||
TASAVVUFUN ANA KONULARI (25)(...dünden devam) Secdeler eyle ki merdûd-i Ḫudâ olmayasın Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen Merdüm-î dîde-i ekvân olan Âdemsin sen[1] . Berk-ı ḫâtıf gibi bû kayd-i sivâdan güzer et Erişen ḫâr u ḫase âteş-i aşkı siper et Dâmenin tutmaya âsâr-ı alâyık hazer et Şems-veş ḫâhiş-i Munlâ ile azm-i sefer et Sâf kıl ayîneni kâbil-i aks-i suver et Hele bir cem'-i havâss eyle de Gâlib nazar et Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen Merdüm-î dîde-i ekvân olan Âdemsin sen[2] . Kur'ân'ın da asıl gayesi insandır, insanın mutluluğudur. Tasavvufî tefsîrin her sayfasında insanla ilgili meselelere temas edilir. Öyle ise biz de onların bu görüşlerine bir göz atalım: 1. Ruh ve Nefs: Kur'ân-ı Kerîm'de ruhun bilinemeyeceği açıklanmıştır: "Sana ruhtan sorarlar. De ki: Ruh, Rabbimin emrindedir. Size ilimden ancak az bir şey verilmiştir" (İsra: 85). Sufilere göre ruhlar, latîf cevherlerdir. Uyumaz, lezzet almaz, ölmezler. Ruha lâtifliğinden dolayı ruh denmiştir (Hakaik, varak: 116a). Ruh da yaratılmıştır ama cisimden önce yaratılmıştır. Cevherlerin en sâfı ruhtur. Hakikat ehline gizli bilgiler ruh yoluyla açılır (Aynı). Ruh hakikat ışığıdır, bedenlere göre eserleri değişir. [1]Yazıktır, pâdişâh iken dünyâda yoksul olmamalısın; başkalardan umarak yalvarır duruma düşüp üzüntü çekmemelisin. Umutsuzluk vâdîsine düşüp bir hiç olarak yok olmamalısın; yolunu yitirip belâ çölünün yoluna girmemelisin. Âdem'e bağlan ki, gerçekten ayrılmayasın; secdeler et ki Tanrı seni reddetmesin. Kendine güzelce bir bak, sen âlemin özüsün, varlıkların gözbebeği olan insansın! [2] Tanrı'dan gayrı bütün varlıklardan, çakıp sönen, gelip giden şimşek gibi geç git. Üstüne takılan, konan çerçöpe karşı aşk ateşini siper et Gönülü bağlayacak şeylerin izleri, sakın senin eteğini tutmasın; Şems gibi Mevlânâ'yı isteyerek yola koyul da yol almaya bak. Gönül aynanı temizle; bütün sûretler ona vursun, onda görünsün. Galib, hele bir duygularını derle, topla da bak: Kendine bir güzelce bak, sen âlemin özüsün; varlıkların gözbebeği olan insansın! (devamı yarın..)
|