TAYY-İ MEKÂN (1)

Selam aleyküm değerli hocam. Ben Almanya’da yaşıyorum ve sorum bir insan oğlunun tayy-i mekân yapması mümkün mü? Evliya denilen insanların dinimizde yeri var mı? ...

Cevap: İnsan eğer Allah'ı zikrederek ve Allah aşkıyla fizik bedenini nur haline getirirse çeşitli mekânlarda görünebilir. Tayy-i mekân: Bulunduğu mekân'dan başka bir mekân'a bir anda gitmek, mekânı aşmaktır. Bu hal iddia ile olmaz, ancak Allah'ın lütfuyla yaşanacak bir haldir. Nitekim Peygamberimiz, Mi'rac'da ansızın yüce makamlara çıkmıştır. Böyle bir kimse halini belli etmez, üstünlük iddiasına kapılmaz. 

Tayy-i mekân olayı ikiye ayrılır. Birincisi Şeytanî mekân olup, bu tür tayy-i mekân hadisesinde insan bir karanlıktan başka bir karanlığa gider. Diğeri de Rabbanî tayy-i mekândır ki bu tarz yolculuk, insana hayır kapılarını açar.

Rabbanî tayy-i mekân üçe ayrılır:

1. Nefsin Mekân Yolculuğu : Buna örnek rüyada meydana gelen hallerdir. Rüya esnasında sadece nefse özel bir tayyi mekân görülür.

2.Ruhsal Mekân Yolculuğu:  Bu tür tayy-i mekân, ruhen mekân aşmadır. Genellikle Allah dostlarına nasip olan bu durumda kul Allah’ın izniyle bir mekândan başka bir mekâna ruhu ile gider.

3.Fiziksel Tayy-i Mekân Yolculuğu : İnsanın fiziksel yapısının da işe karıştığı mekânsal yer değişimi kavramıdır. Buna da bazı peygamberlerde ve velîlerde rastlanır. İdrîs’in yücelere çıktığı Hz. Peygamber’in Mi’racda Mescid-i Haram’dan Mescid-i Aksâ’ya yürütüldüğü Kur’ân’da haber verilmektedir. İsrâ: 1, Meryem: 56-7. Âyetlere bakınız.

Evliya meselesine gelince:

Evliyâ, velî kelimesinin çoğuludur. Velîler, Allah'ın sevip seçtiği kimseler­dir. "İyi bilin ki Allah'ın velîlerine ne korku vardır, ne de onlar üzüleceklerdir." (Yûnus: 62). 

İbn Teymiyye’ye göre velî mü'min ve müttaki kul anlamındadır. İlk mutasav­vıflar, velînin de halktan bir kimse olarak yaşamasını isterler. 

Velâyet (velilik), halkta Hak ile tasarruftur. Veliler, Allah'ın sevip seçtiği kimselerdir. "İyi bilin ki Allah'ın velilerine ne korku vardır, ne de onlar üzüleceklerdir," (Yûnus: 62).

(devamı yarın..)