Seta

İslam’da miras hukuku?

Hayırlı günler. Benim kafama takılan bir soru var, cevaplarsanız sevinirim. Ben çalışan bir bayanım. Kazandığımın büyük bir kısmını aileme harcıyorum. Aileme harcadığım için elimde avucumda yok. Yani gelecekte hiçbir birikimim olmayacak. Annem, babam, iki erkek kardeşim (evliler, ikişer çocukları var) onların maddi durumu pekiyi değil. Durum böyle olunca mecburiyetten kendime yatırım yapamıyorum.

Ancak erkek kardeşimin eşi İslam’a göre miras paylaşılması gerektiğini, sonuçlarının çok ağır olacağını söyledi. Böyle bir durumda ben 1 pay alıcam, kardeşlerim 4 pay. Ben kendime hiç yatırım yapamadım, bundan sonra da kardeşlerim yüzünden yapmam mümkün gözükmüyor. Devamlı para istiyorlar. Ancak miras paylaşım böyle olursa ben kalben buna razı olamam.

Ben mecburen medeni hukuka göre hakkıma düşeni kardeşlerime mi vermeliyim? O zaman bana da haksızlık olmaz mı? Sonuçta ben kendi paramla yatırım yapsaydım bu zamana kadar 1 ya da 2 daire sahibi olurdum. Ve çocuğum olmadığından şu hayatta bir başınayım.

Ben kendimden fedakârlık yaptım. Kardeşlerimin benim için fedakârlık yapmayacağından adım gibi eminim. Her durumda ben zararlı çıkıyorum.

Size sorum (Allah geçinden versin) miras konusu olduğunda ben hakkımı kardeşlerime vermek zorunda mıyım?

Cevap: Siz bir kere kardeşlerinizi beslemek, onların geçimini sağlamak zorunda değilsiniz. Sadece anne babanıza muhtaç iseler bakarsınız. Siz hem kendi paranızı kardeşlerinize yediriyorsunuz, hem de sizin yaptığınız yardımlarla edinilen malın, miras taksiminde kardeşlerinizin yarısını almanız öğütleniyor size. Niçin biliyor musunuz? O kardeşinizin karısı, İslamı düşündüğünden değil, kendi menfaatinden ötürü size böyle öneriyor. Çünkü bu kendi işine geliyor. Egoizmin daniskası.

Kızım, miras taksimi, Allah ile kul arasında gerekli olan saf dini bir konu değildir. Kur'ân, öteden beri Araplarda hüküm süren miras taksimini biraz kadınlar lehinde düzelterek getirmiştir. Ama insanlar karşılıklı rıza ile isterlerse mirası, istedikleri gibi bölüştürebilirler. Mesela bir kardeş isterse hiç mal almaz, malı diğer kardeşlerine bırakabilir.

Şimdi siz kazandığınızı ailenize harcamışsınız, o paralarla yatırım yapılmış, mal edinilmiş. Zaten aslında o mal sizin yardımınızla elde edilmiş. Sizin o malda büyük hakkınız var. Benim kanaatime göre siz medeni kanuna göre malınızı veya mirasınızı alırsınız. Kanunun sağladığı mirası almak sizin hakkınızdır. Bundan ötürü sorumlu olmazsınız. Ama tabii buna o egoist kardeşinizin karısı razı olmayabilir, sizi eleştirebilir. Siz vicdanınıza danışarak hareket edersiniz.