CUMA NAMAZI KADINLARA FARZ DEĞİL Mİ? (1)

İnananları Cumaya çağıran âyetin söylemi geneldir, erkekleri de, kadınları da kapsar. Ancak Ebû Dâvûd'un rivayet ettiği: "Cumayı cemâatle kılmak her Müslüman’a farzdır. Yalnız şu dört kişiye: köleye, kadına, çocuğa ve hastaya farz değildir." (Ebû Dâvûd, Cum'a: 8; Rûhu'l-Me'ânî: 28/102) meâlindeki hadîse göre kadınlara Cuma namazı farz değildir.

Ancak kervan gelince cemâatin dağılıp yalnız on iki erkek ile bir kadının Hz. Peygamber'le beraber Cuma kıldığını anlatan rivayetten (Câmi'u'l-beyân: 28/104; Buâhrî, Tefsîr, sûre: 62; Tirmizî, Tefsîr, sûre: 62), Peygamber döneminde kadınların da Cuma namazı kıldıkları anlaşılmaktadır. Ayrıca Cum'a namazına gitmeyi emreden âyetin hükmü geneldir, erkekleri de, kadınları da kapsar. Âyetler, din hükümlerinde erkekle kadın arasında bir ayırım yapmadığına göre, Cum'a namazının kadınlara da farz olması gerekir ve kişi haberinden ibaret bir rivayet, âyetin açık ve genel hükmünü değiştirmez.

Fakat fıkıh kitaplarında kadınlara Cum'a namazının farz olmadığı görüşü benimsenmiştir. Bizce kesin bir delilden yoksun olan bu görüş kabul edilse bile yine kadınların Cum'a namazı kılmalarına engel değildir. Farz olmasa da kadınların gelip kendilerine özgü yerde Cum'a kılmaları daha iyidir. Çünkü o gün va'z ve hutbeyi dinler, bilgili, bilinçli olurlar. Hele bayram namazlarında Peygamber (sav), âdet halinde bulunan kadınların dahi Mescide gelmelerini emretmiş, erkeklere öğütlerini tamamladıktan sonra kadınlar tarafına gidip onlara da nasihat etmiştir.

Cumanın sünnetleri, âdâbı, hutbenin sünnetleri vardır ki bunların ayrıntıları, ilmihal kitaplarını ilgilendirir. Dileyen bu konuda "Yeni İslâm İlmihali" adlı eserimizin "Cuma Namazı" bahsine bakabilirler (S. 187-190, İst. 1998). Yalnız şurayı hatırlatmak da yerinde olacaktır:

Özellikle Türkiye'de Cuma namazı kılındıktan sonra bir de zuhr-i âhar diye bir namaza niyet edip aynen öğle namazı kılar gibi bir namaz kılarlar.

Cuma günü, Cuma namazı kılana öğle namazı yoktur. Daha önce söylediğimiz gibi Cumanın, farzdan önce iki veya dört, farzdan sonra da iki rek'at sünneti vardır. Bundan başka bir sünneti olmadığı gibi zuhr-i âhar diye bir namaz da yoktur. Bu tamamen uydurmadır ve bu bid'at maalesef Türkiye'de yerleştirilmiştir. Dileyen istediği kadar nafile kılabilir ama zuhr-i âhar niyetiyle bir namaz kılmak doğru değildir. Çünkü bu bid'attir. Bid'atlerden kaçınmak gerekir. Hiçbir kaynak kitapta böyle bir namazdan söz edilmemiştir.

(devamı yarın..)