ÖLÜMLE DİNİ NİKÂH DÜŞÜYOR MU?

Hocam merhabalar,

Dini nikâhlı olan eşlerden biri öldüğünde diğerini göremiyor mu? Dini nikah düşüyor mu?

Eğer düşüyorsa dini nikâhın anlamı var mı? ...

Cevap: Ölmekle nikâhın düşmesi ve eşlerin birbirine haram olması Kur’an’a dayalı bir hüküm değildir. Kur'ân Ra‘d Suresinde

- Ve onlar Rablerinin yüzünü (rızasını) arzu ederek (nefsin gü­cüne giden şeylere) sabre­derler; namazı kılarlar, kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve açık olarak (hayır yoluna) harcarlar ve kötülüğü iyilikle savarlar. İşte şu yur­dun sonucu onlarındır:

- (Onlar) Ad cennetlerine girerler. Babalarından, eşlerinden ve çocukla­rından iyi olanlar da kendileriyle beraber olur. Melekler de her kapıdan yanla­rına varırlar:

-Sabretmenize karşılık selâm size, yur­dun sonu ne güzel!" (derler). (Sa‘d: 2-24)

Yasin Suresinde

- O gün cennet halkı, bir iş içinde eğlenirler.

- Kendileri ve eşleri, gölgelerde, koltuklara yaslanmışlardır.

- Orada onlar için meyveler ve istedikleri her şey vardır. (55-57)

Mü’mine Suresinde:

- Arş'ı taşıyanlar ve onun çevresinde bulunanlar, Rablerini överek tesbîh ederler. O'na inanırlar ve mü’minler için (şöyle) mağfiret diler­ler: "Rabbimiz, Sen rahmet ve bilgi bakımından her şeyi kapladın. Tevbe edip senin yoluna uyanları bağışla, onları cehennem azabından koru! Rabbimiz, onları ve babalarından, eşlerinden, çocuklarından iyi olan kim­seleri onlara söz verdiğin Adn cennetlerine sok. Şüphesiz üstün olan, hü­küm ve hikmet sâhibi olan sensin sen"! (Mü’­min: 7-8) buyurulmaktadır.

Demek ki cennetliklerin, kendileri gibi salih olan eşleri ve çocukları da kendileriyle beraber olacaktır. Eğer ölümle iki eş arasındaki nikâh bağı tamamen kopmuş olsa "Eşleri de kendileriyle beraber olacaktır" ifadesi kullanılmaz. Ancak kocası ölen kadının, yeniden biriyle evlenebilmesi için dört ay on gün iddet (süre) beklemesi gerekir. Demek ki kocası ölen kadın, yine dört ay on gün kocasıyla nikâh bağı sürer. Bu süre dolduktan sonra isterse başka biriyle evlenir. Ama evlenmek istemezse  kocasına manen bağlı kalarak dünya hayatını sürdürür. 

Eşlerin birbirini yıkayamayacağı gömemeyeceği hakkındaki sözler Kur'ân'a uymaz. Ölüyü, kendisine en yakın biri veya takvâ sahibi, güvenilir bir kimse yıkar. Erkeği erkek, kadını kadın yıkar. Yıkayan kimsenin cünüp halde bulunması mekruhtur.

Kadın kendi kocasını yıkayabilir. Hanefî fakîhlere göre erkek, karısını yıkayamaz. Yıkayacak kadın bulunmazsa kocası ona teyemmüm ettirir.

Fakat Hz. Ayşe'nin anlattığı şu hadîsten, karı-kocanın birbirlerini yıkayabileceği anlaşılmaktadır: "Peygamber (s.a.v.) bir cenâzeden (veya Bakî kabristanından) döndü, başımda bir ağrı hissediyordum, 'Vah başım!' dedim. 'Benim de başım! Ayşe,’ dedi. Sonra (şaka için) buyurdu ki: 'Ne olur sanki sen benden önce ölsen de kalkıp seni yıkasam, kefenlesem, üzerine namaz kılıp seni gömsem!" ( İbn Mâce, Cenâiz, 9. Hadîsi Buḫârî de muhtasaran rivayet etmiştir)

Hadîsten, erkeğin, karısını yıkayabileceği hükmü çıkar. Buna kıyâ­sen kadın da kocasını yıkayabilir. Nitekim Hz. Ayşe'nin: "Eğer geride bıraktığım yıllar önümde olsaydı, Peygamber(sav)'i, karılarından başkası yıkamazdı" dediği rivayet edilir ( İbn Mâce, Cenâiz: 9).

Hz. Ebûbekir'i karısı Umeys kızı Esmâ; Hz. Fâtıma'yı da kocası Hz. Alî yıkamıştır.