HZ. ALÎ'NİN TEVAZUU (4) |
Perşembe, 10 Aralık 2020 00:00 | |||
HZ. ALÎ'NİN TEVAZUU (4)(...dünden devam) Kur'ân ahlakı Hz. Alî'nin yaşamında cisimlenmiş, insanların karşısına çıkmıştı. Yüce Allah kullarına tevazuu emrederek: "Yeryüzünde kabara kabara yürüme. Çünkü sen yeri yırtamazsın, boyca da dağlara erişemezsin!" (İsra: 37); "İnsanlara yanağını bükme (kibirlenerek boynunu bir yana büküp yüzünü insanlardan öte çevirme) ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Zira Allah, kendini beğenip övünen kimseyi sevmez. Yürüyüşünde tutumlu ol, (orta yürü, ne çabuk ne de çok yavaş git, ölçülü hareket et), sesini de kıs. Çünkü seslerin en çirkini eşeklerin sesidir." (Lokman: 18-19) Tevazu' ve huşû'un zıddı, kibir ve ucb (böbürlenme, kendini beğenme)dir. Bunlar ruhu öldüren âfetlerdir. Kibir, bâtın ve zahir olmak üzere ikiye ayrılır. Bâtın (gizli) kibir, içteki huy(düşünce)dur. Zahir (açık) kibir ise, organlarda görünen eylemlerdir. Davranış ve eylemler, içteki kibrin ürünleri olduğundan asıl kibir, içteki gizli kibirdir. İnsanın kendisini başkalarından üstün görmesi, kibrin ve kendini beğenmenin sonucudur. İbn Abbâs: "Onların göğüslerinde, hiçbir zaman ulaşamayacakları bir kibir (böbürlenme) vardır." (Mü'min (Ğâfir): 56) âyetindeki kibri, ululuk, büyüklük diye tefsir etmiştir. Kibir, en seçkin insanları dahi helâk eden büyük bir âfettir. Avam şöyle dursun, âbidler ve zâhidlerden dahi çok az kimse kibrin pençesinden kurtulabilir. Kibir insanı Allah'ın gazabına uğratır ve ebedî saadetten yoksun bırakır. Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "Yeryüzünde haksız olarak böbürlenenleri, benim âyetlerimden o yana çevireceğim." (A'râf: 146) "İşte Allah, her zorba kibirlinin kalbini böyle damgalar." (Mü'min (Ğâfir): 35) "O, böbürlenenleri sevmez." (Nahl: 23) Peygamber (sav) de Rabbinden naklen: "Büyüklük ridâm, ululuk izârımdır. Kim bunlardan birinde benimle ortak olmağa kalkarsa onu cehennemime atarım ve hiç kayırmam." (Müslim, Birr: 136; Ebû Dâvûd, Libâs: 25; İbn Mâce, Zühd: 16; İbn Hanbel, Müsned: 2/248, 376, 414, ...) demiştir. Bu âyetlerden ve kudsî hadîsten ayrı olarak kibri kötüleyen çok hadîs vardır. Hz. Peygamber (sav): "Gönlünde hardal dânesi ağırlığınca iman bulunan ateşe girmez." (Müslim, İmân: 148, 149; Ebû Dâvûd, Libâs: 26; Tirmizî, Birr: 61; İbn Mâce, Mukaddime: 9, Zühd: 16; İbn Hanbel, Müsned: 1/399, 412, 416, ...), (devamı yarın..)
|