Seta

Kur'ân yorumunda hayali düşüncelerden uzak durmak gerekir

"Kur’ân'da Mutluluğun 40 Formülü"

İyi niyetli olduğuna inandığım bir yazar, kendine göre Kur'ân âyetlerinden çıkarımlar yapmış ve "Kur’ân'da Mutluluğun 40 Formülü" diye bir yazı hazırlayıp ba­zı yazarlara göndermiş. Emekli İngilizce öğretmeni sayın Ahmet Güleç de, kendisine geldiği anlaşılan bu E-mektubu bana iletti. Yazıyı kendisinin yazdığını sandığım Ahmet Bey'e: "Kafanızdaki düşünceleri Kur'ân'da okuyorsunuz. Ne güzel. Herkes hayalini Kur'ân'a söyletirse bu işin sonu nereye varır? Çıkarımlarınızın, verdiğiniz âyetlerle yakın bir ilgisini göremedim." şeklinde öğüt mahiyetinde bir cevap yazmıştım.

Bunun üzerine Ahmet Güleç Bey aşağıdaki teşekkür mektubunu gönderdi:

"Muhterem Hocam: Çok teşekkürler ve hürmetler ederim. Size ilettiğim, benden neşet eden bir metin değildi. Tepkiniz çok eyi oldu. Böyle yazıcılar çoğaldı. Ben de gereğini yapacağım. Tekrar teşekkürler ederim. Belki bu konuya dair yazarsınız, inşallah. Sağlık başarı ve saadetler dilerim. Ahmet Güleç. Emekli İng.Öğr."

İnternette dolaştırılan "Mutluluğun formülü 40 âyette saklı" başlıklı mailden yazarın bazı çıkarımlarını ve referans aldığı âyetleri gözden geçirelim:

1- İsra 37: Kibirli olma, alçakgönüllü davran.

Referans aldığı âyet: "Yeryüzünde kabara kabara yürüme. Çünkü sen yeri yırtamazsın, boyca da dağlara erişemezsin!" Bu çıkarım âyete uygundur.

2- Müddesir 1-5: Kendini fazla abartma.

Referans aldığı âyetler: "1- Ey örtüsüne bürünen,2- Kalk, uyar.3- Rabbini tekbîr et (O'nun büyüklüğünü an), 4- Elbiseni temizle, 5- Pislikten kaçın."

Yazarın çıkarımının âyetle yakın ilgisi yok. İlk vahiy sürecinin başlangıç halinde vahyedilen bu âyetlerde hitap, herkese değil, yatağında uzanmış olan Peygamberedir.

3- Tekvir 25-27: Her şeyin üstesinden gelemeyeceğini asla unutma.

Referans aldığı âyetler: "25- O (Kur'ân) kovulmuş şeytanın sözü değildir. 26- O halde nereye gidiyorsunuz?27- O, âlemlere öğüttür." Yazarın çıkarımının âyetlerle ilgisi yoktur.

4- Bakara 156: Çaresizlik tuzağına düşme. Her zaman bir umut ışığı olduğunu aklından çıkarma.

Referans alınan âyet: "Onlara bir belâ eriştiği zaman: ‘Biz Allâh içiniz ve biz O’na dönece­ğiz,’ der­ler.”

Bir ölüm veya musibet, felâket halinde Allah’ın kaderine razı ve teslim olup gönül huzuruna kavuşanların güzel davranışını anlatan âyetin de yazarın çıkarımıyla pek yakın ilgisini göremiyoruz.

5- Beled 5-6: Her şeye hâkim olmak için uğraşıp hayatı yaşanmaz hale çevirme.

Referans alınan âyetler: "5- İnsan, hiç kimsenin kendisine güç yetiremeyeceğini mi sanıyor?6- (Gösteriş ve övünme için) 'Ben birçok mal telef ettim' diyor."

Âyette yenilmez güce sahibolduğunu sanan gururlu ve mal düşkünü insanın tutumu kınanmaktadır. Yazarın çıkarımıyla âyetin ilgisi yoktur.

6- Hucurat 10: Büyüklük kompleksine kapılıp, insanları ezerek arkadaşlarını kendinden uzaklaştırma.

Referans alınan âyet: "Muhakkak mü'minler kardeştirler. Kardeşlerinizin arasını düzel­tin ve Allah­'tan korkun ki size rahmet edilsin."

Mü'minlerin kardeş olduğunu belirten bu âyetin büyüklük ve kibir kopmleksiyle ilgisi yoktur. Âyette, inancın yarattığı sevgi ve kardeşlik ruhu vurgulanmaktadır.

7- Muhammed 7: İyiliği karşılık beklemeden yap.

Referans alınan âyet: "Ey inananlar, eğer siz Allâh(ın dînin)e yardım ederseniz (Allâh da) size yardım eder; ayaklarınızı (hakkı koruma yolunda) sağlam tutar."

Allah'a bağlılığın, Allah için didinip cihadetmenin toplumu başarıya götüre­ceğini anlatan bu âyetin de, yazarın çıkarımıyla ilgisi yoktur.

8- Rum 21: Tek başına mutlu olunamayacağını bil. Çevrenin mutluluğu için gayret göster.

Referans alınan âyet: "O'nun âyetlerinden biri de, size nefislerinizden, sakinleşeceğiniz (huzur bulacağınız) eşler ya­ratması ve aranıza sevgi ve acıma koymasıdır. Şüphesiz bunda, düşünen bir toplum için ibretler vardır."

Evliliğin, eşler arasında oluşan sevginin, Allah'ın harika yaratma düzeninden olduğunu belirten bu âyetin de yazarın çıkardığı "… Çevrenin mutluluğu için gayret göster" yargısıyla ilgisi yakın değildir.

İşte sadece 8 maddesine işaret ettiğimiz bu çıkarımlarda yazarın kendi kafasındaki düşünceleri âyetlerden okuduğu anlaşılmaktadır. Şüphesiz iyi niyet var ama Kur'ân'ı yorumlarken insanın bu kadar serbest ve hayali davranmasının yanlış sonuçlara götüreceğini düşünüyoruz.