HZ. AYŞE’NİN EVLENME YAŞI (6)

(...dünden devam)

Sayın Hocam. Ben 1968 İlahiyat Fakültesi mezunu.... Adana'da yaşıyorum. Çukurova Üniversitesindeki konferansınızda yanınızdaydım. Bilmem anımsar mısınız? Sizden dileğim. Hz Aişe ile ilgili (Nişan, Evlilik ve yaş durumu) hangi eserinizde bilgi var. Ben o eseri nasıl edinirim. Son zamanlarda diyanetin fetvaları da bahane edilerek anlamsız saldırılar var. Onlara karşı durmamız gerek diye düşünüyorum. Saygılar.

Cevap: .. Hz. Aişe'nin 6 yaşında sözlenip dokuz yaşında Peygamber ile evlendiği abartıdır, maalesef bu abartı da Hz. Aişe'nin kendisinden kaynaklanmıştır. Aişe pek küçük yaşta Hz.. Peygamberle beraber olduğunu anlatmak için çocuk yaşta iken onunla evlendiğini bir övünç mahiyetinde söylemiştir. Hanımlarda böyle abartılar olur. Maksadı kendisinin henüz çocuk iken Peygamber'in yanında olduğunu belirtmektir. Gelelim işin gerçeğine. Bu konuyu Soru ve Cevaplarla İslâm adlı eserimde birkaç kez anlattığım gibi hazırlamakta olduğu Dört Halîfe adlı kitabımda da izah ettim. Özetini size gönderiyorum. Selam ve sevgilerimle efendim. 

HZ. ÂİŞE

Âişe (ö. 58/678) Ümmü’l-mü’minîn Âişe'nin babası: Hz. Peygamber'in en yakın arkadaşı Ebubekir Abdullah b Osman, annesi de Kinane kolundan Uveymir kızı Ümmü Rûman'dır. Bazı rivayetlere göre Peygamberliğin 4. ya da 5. yılında (614/615) doğduğu belirtilir ise de kanaatimize göre bu doğru değildir. Hz. Peygamber'in, Âişe ile 6 yaşında sözlenip dokuz yaşında fi'len evlendiği rivayet edilir. Bu rivayetin doğru olması mümkün değildir. Çünkü Âişe Hz. Peygamber'le sözlenmeden veya nişanlanmadan önce Cübeyr bn Mut'im ile nişanlıydı. Babası bu nişanı bozdu. Bunun üzerine Mekke'de Peygam­beri­mizle sözlenen Âişe Medîne'ye vardığında evlendi. Âişe, bir rivayete göre Hz. Muhammed'e peygamberlik verildiği tarihte doğmuştu. Buna göre Mekke'den Medî­ne'ye hicret esnasında Âişe on üç yaşında idi. Medîne'ye hicretten iki yıl sonra Peygamberle evlenmiştir. Buna göre Peygamberle evlendiği zaman Âişe on beş yaşındadır. Başka bir rivayete göre de Âişe, Hz. Fatıma ile aynı yılda doğmuştur. Fatıma Peygamberlikten 5 yıl önce doğmuştu. Demek ki Âişe, Medîne'ye gittiği zaman on sekiz yaşında idi. Medîne'ye hicretten iki yıl sonra evlendiğine göre o zaman Âişe'nin 20 yaşında olması gerekir. Bu konuda (bk. Süleyman Nedvî, V, 12-25; Akkād, s. 39, 59-60)…

Çocukluğu hakkında fazla bilgimizin olmadığı Âişe, Hz. Peygamber’in bakire olarak evlendiği tek hanımdır. Hz. Peygamber ile nikâhı hicretten önce Mekke’de kıyılmıştır. Babası Resûl-i Ekrem ile daha önce hicret ettiği için aynı yıl (622) annesi, ağabeyi Abdullah, kız kardeşi Esmâ, Hz. Peygamber’in hanımı Sevde, kızları Fâtıma ve Ümmü Gülsüm ile birlikte Medîne’ye hicret etti. Hicretin 2. yılı Şevval ayında (Nisan 624, iki bayram arasında) Hz. Peygamber’le evlendi (Zehebî, 2/141-142). Düğün tarihini hicretin 1. yılı Şevval ayı (Nisan 623) olarak kabul edenler de vardır.

Hz. Âişe Resûl-i Ekrem ile evlendikten sonra üstün bir mevki ve şöhrete ulaştı. Ahzab Suresinin 6. âyetine göre Peygamber hanımları, bütün mü'minlerin anneleri sayıldığından Hz. Âişe de müminlerin anneleri (ümmehâtü’l-mü’minîn)den olmuş ve mü'minler kendisine "Anneciğim!" diye hitabeder olmuşlardır.

Âişe, Hudeybiye Barışına da katılmış, Hayber’in fethinden sonra Hz. Peygamber diğer hanımlarıyla birlikte ona da bir miktar hisse ayırmıştır. Hicretin 10. yılında yapılan Vedâ haccına Hz. Peygamber'in tüm eşleriyle birlikte katılmıştır.

***