TEÂKUB KELİMESİNİN ANLAMI NEDİR?
Pazar, 18 Eylül 2016 00:00

TEÂKUB KELİMESİNİN ANLAMI NEDİR?

Selamünaleyküm Muhterem Hocam. Hayırlı Sabahlar diler, mübarek ellerinizden hürmetle öperim. Muhterem Hocam. TAAKUB kelimesinin anlamını aramama rağmen bulamadım. Anlamı nedir? ..

Cevap: Teâkub:birbiri ardınca gelen şey demektir. Kökü akib'dir. Akib ökçe anlamına geldiği gibi arka, geriden gelen şey anlamına da gelir. Nasıl halef birinin yerine gelen demek ise akib de ardında bulunan, ardından gelen demektir. Teakebe'r-reculan: iki kişinin hayvana nöbetleşe binmesi anlamındadır. Birinin inip ötekinin binmesine teâkub denilir. Bunların her biri, ötekinin akîbidir. Gece ile gündüz de birbirinin akîbidir. Biri gidince ardından öteki gelir.

Muâkib de kötülük edenin peşinden gidip onu cezalandırmaya, ondan öcünü almaya çalışan kimsedir. Aynı kökten gelen müteâkib de bir şeyin ardından gelen, ...den sonra olan demektir. Yine aynı kökten gelen muâkabe de kötülük yapan veya suç işleyeni takibedip cezalandırmaktır. Kur'ân-ı kerîm'de:" وإنْ عَاقَبْتُم فَعَاقِبُوا بمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ: Eğer muâkabe (azâb) edecekseniz, size yapılan muâkabe edin (ceza verin). Ama sabrederseniz, andolsun ki o, sabredenler için daha iyidir" (Nahl: 126) buyurulmuştur.

Bunlar kelimenin dil anlamıdır, Terim olarak teakub kelimesi çeşitli biçimlerde tanımlanmıştır ama bu tanımlar birbirine çok yakındır. Eskiler teakub terimini kelimede bir hece (ses) yerine başka bir sesin gelmesi, ses uyumu şeklinde açıklarlar. Bir de biyolojik teakub vardır ki doğada bir olayın ardından zorunlu olarak başka bir olayın olması, tomurcuğun ardından çiçek ve yaprakların açması olgusu teakub terimiyle açıklanır.