CEMAAT NAMAZINDA CEMAATİN FATİHA'YI OKUMASI GEREKİR Mİ?

S.A. Hocam. Cemaatle namaz kılarken hoca, misal öğle namazında içinden dua okurken biz de dua, sure okuyacak mıyız? Mesela Fatiha okuyoruz, orası tamam, ondan sonra hoca hangi sureyi okuyor, onu bilmiyorum; ben orada sadece Fatiha'yı okuyorum. Sure okumuyorum. Doğru mu? Mesela son oturuşta Ettehiyyâtü duasını okumak gerekir mi?

Cevap: Hanefi bilginlere göre cemaatle namazda imamın okuması cemaat için de yeterlidir. Cemaatin ne Fatiha ne de sure veya âyet okuması gerekmez. Ancak Peygamberimiz "Fatihasız namaz olmaz" buyurduğundan cemaatin de Fatiha okuması gerekir, kanaatindeyim. Zaten öteki fıkıh âlimlerine göre cemaatin de Fatiha okuması gerekir. Gizli okunan namazlarda imam da cemaat de Fatiha'yı içinden okur. Ama açık okunan namazlarda İmam Fatiha'yı bitirince biraz susar, o aralıkta cemaat de içinden Fatiha okur.

Cemaat Fatiha'dan ayrı bir sure veya âyet okumaz. İmamın okuması yeterlidir. İmam sure ve âyetleri okurken cemaat susar, içinden Allah'ı düşünür. Otu­­ruşlarda ise herkes Tahiyyat okur. Son oturuşta Tahiyyat ile birlikte salavat veya dua okurlar. Ardından imamın selâmını müteakip cemaat de selâm verir.

İKİ NAMAZ ARASINDA FASILA CEM'E ENGEL Mİ?

Hocam selam ve saygılarımı sunarım. Namazları birleştirirken peşpeşe olma zorunluluğu var mıdır? Örnek olarak akşam namazını kıldık diyelim, aradan yarım saat geçti, gerektiğinde yatsı vakti girmeden yatsıyı kıldığımızda bu durum birleştirme kuralına engel midir? Bir de namazını mazeretsiz olarak cem eden kişi namazını terk etmiş sayılır mı? Allah razı olsun ...

Cevap: Evet, namazları birleştirirken araya bir nafile sokmamak, yani iki namaz arasına bir fasıla vermemek gerekir. Bu konuda Yeni İslâm İlmihali adlı eserimizdeki izahımız şöyledir:

Cem' (iki namazı birleştirme) iki türlüdür: Takdim cem'i, te'­hir cemi. Takdim cem'i, sonraki bir vaktin namazını, kendisinden hemen önceki vaktin namazıyla birleştirerek kılmaktır. Bu cem', öğle ile ikindi, akşamla yatsı namazlarında söz konusudur. Zaruret dolayısıyla takdim cem'i yapmak isteyen, öğle ile ikindiyi birleştirecekse önce kamet getirerek öğle namazının farzını kılar. Sonra araya bir nafile namaz sokmadan kamet getirerek ikindinin farzını kılar. Akşam vakti içinde yatsıyı da kılmak istiyorsa kamet getirip akşamın farzını, hemen ardından kamet getirerek yatsısının farzını kılar. İşte bu takdim cem'idir. Tehir cem'i ise, bir vaktin namazını erteleyip, sonraki vaktin namazıyla birlikte kılmaktır. Meselâ öğle namazını erteleyen, ikindinin vakti girdikten sonra kamet getirerek önce öğlenin farzını, hemen ardından kamet getirerek ikindinin farzını kılar. Akşamı kılmayan, yatsının vakti içinde önce kamet getirip akşamın, sonra kamet getirip yatsının farzını kılar. Bu da te'hir (erteleme) cem'idir.

Kuran-ı Kerim'dir kaynağımız, Hurafeler değil. Dinde doğru bilinen yanlışları düzeltmek ve hakikati göstermek üzere buradayız...