KADER ÜZERİNE

Sayın Hocam merhaba, dinimizde kader anlayışını yaşamdan örnekle açıklar mısınız? Durumu çevremizdeki olaylar ile illiyette bulunurken kusura dayalı ölümleri kaderine böyle yazılmış diyoruz. Kader bir neden midir, yoksa sonuç mu? Saygılarımla...

Cevap: Kader ölçü biçim vermek, takdir etmek, planlamak anlamlarına gelir. Allah tüm evreni, zerreden küreye düzenlemiş, planlamış ve biçimlendirmiştir. Allah'ın bilgisi dışında kalan hiçbir şey yoktur. Yarattığı insana da belli bir alan içinde özgürlük, yapacağı işleri seçme yeteneği vermiştir. Buna cüz'i irade denilir. Bu irade ile insan bir eylemi yapmak ister, Allah da insana istediği eylemi yapma gücü verir. İsteyen kul, gücü veren Allah’tır. Kul, bu isteğinden ötürü sorumludur.

Kaderin iki yönü vardır. Küllî iradeye dönük yönü, cüz'i iradeye dönük yönü. Kişinin boyu posu, anası babası, ulusu beden gücü ve vasıfları küllî iradeye dönük yönüdür. Kişi bunlardan sorumlu değildir. Kişinin yapacağı işler, seçimine bağlı olan Cüz'i irade yönüdür. Kul herhangi bir eylemi seçer, Allah da yaratır. Allah böyle olmasını dilemiş ve takdir etmiştir. Sorumluluk, seçimden ileri gelir.

Ama Allah, tüm evrenin, olmuş ve olacak her şeyini bilir. O’nun bilgisinden kaçan hiçbir şey yoktur. O zamansızdır. O'nun katında öncelik, sonralık yoktur. O’nun katındaki Tek An, yaratıklar düzeyinde detaylanır, günlere, haftalara, aylara, yıllara, öncelere ve sonralara ayrılır. O'nun bilgisini yaratıkların bilgisiyle kıyaslamak yanlıştır. Allah'ın, benim ömrümde 50 yıl sonra olacak şeyleri şimdi bilmemesi, asla düşünülemez. Çünkü O'nun için öncelik sonralık, şimdi ve gelecek söz konusu değildir ve O'nun bilgisi dışında kalan hiçbir şey yoktur. Ayrıntı için Tefsirimi okumanız gerekir.