DÜĞÜNDE TAKILAN TAKILAR MEHRE DÂHİL MİDİR?

Çok değerli Süleyman Hocam, benim sorum, baldızımın durumu ile ilgili. Amerika'da Pakistanlı bir bayanla evliyim. Allah'a çok şükür güzel bir evliliğimiz var. Ancak baldızım bizim kadar şanslı değil. Kendisi yine Pakistanlı bir erkekle 2 yıl önce evlendi. 6 ay önce evlendiği erkek tarafından İslami bir şekilde boşandı. Evlilikten önce kendisine altın ve çeşitli ziynet eşyaları hediye edildi, ayrıca $10,000 da hakmer (boşanma durumu olursa erkek tarafindan ödenmesi gereken para) İslami nikâhta kayıt altına âlındı. Şimdi bu erkek, hocalara sormuş ve ya altını al, ya da $10,000 parayı al diye resmi boşanmaya ikna etmeye çalışıyor baldızımı. İkisini birden vermem diyor. Hocam buralardaki hocaların durumunu benden iyi Allah biliyor, bu yüzden ben ülkemden bir bilginin fikrini ve fikirlerini almak istedim. Kur’ân'da Nisa Suresinde birçok kez kadına verilen hediye de para da geri alınmaz diye yazıyor, hatırlıyorum. Şüphesiz Allah en iyisini bilir. Sizce erkek boşadığı zaman, hediye edilen altın ve nikâh sırasında taahhüt edilen para aynı şeyler mi? Yoksa boşayan erkek ikisini de vermek zorunda mıdır?

Ellerinizden öper, mutlu yıllar dilerim.

Cevap: İşin aslı şudur: Evlenmede erkek, kadına mehr verir. Mehrin miktarı iki tarafça tespit edilen miktardır. Aslında evlenecek adamın kadına vereceği mehr, kadın için alınacak ziynet eşyası, giysi ve sair harcamalardır. Kadın erkekten alacağı bu parayı kendisi için istediği gibi harcar. Artık erkek ona ayrıca ziynet eşyası, giysi, takı vb. almak zorunda değildir. Ama düğün esnasında kadına hediye edilen altın ve benzeri eşya, mehr değildir. Şayet evlenmede bu masrafların hediye değil de mehre dâhil olduğu söylenmiş ise o zaman erkek haklıdır. Takılan takılar, yapılmış olan masraflar erkeğin kadına vereceği mehr sayılır. Ama bu hediye eşyadan ayrı olarak mehr kesilmiş ise, ki sizin sözünüzden öyle anlaşılıyor. O zaman va'dedilen miktar paranın, yani 10 bin doların ayrıca ödenmesi gerekir. Kur'ân, boşanma durumunda erkeğin, karısına verdiği parayı ve eşyayı geri almamasını vurgulamaktadır. İşte âyetin meali:

"Bir eşin yerine başka bir eş almak istediğiniz takdirde, onlardan birine (evvelki eşinize) kantarlarca mal vermiş olsanız dahi verdiğinizden hiçbir şeyi geri almayın. İftira ederek ve açık günâha girerek verdiğinizi alacak mısınız? Nasıl alırsınız ki, birbirinize geçmiş (içli dışlı olmuş) idiniz ve onlar, sizden sağlam te’mînât almışlardı." (Nisa Suresi: 20-21)

Tarafların anlaşmalarını, kırmadan, dökmeden ve rıza ile ayrılmalarını tavsiye ederim. Dünya malı kimseye kalmaz. Bir gün gelir, herkes ecel şerbetini içer, dünya malı da âhirete taşınmaz. Selâmlar.