NAMAZLARIN KAZASI VEYA CEM’İ

Sayın Hocam, ben Amerika’da yaşayan bir uçuş hostesiyim.. işim gereği evden hemen hemen her uçuşum için farklı saatlerde işe gidiyor ve farklı saatlerde eve geliyorum.. Yıllardır namaz kılan arkadaşlarım, kaçırmış olduğun namazların kazalarını kılabilirsin demişlerdi. Ben de öyle yapıyordum.. Müsaadenizle size 2 sorum olacak.  

1: Son zamanda başka bir hocamız açıkladı ki namazın kazası olmaz; bir kere kaçırdınız mı kaçırdınız. Geriye dönüp o namazın kazasını kılamazsınız, böyle bir şey yoktur der.. Doğru mudur?

2: Eğer kaza namazı var ise.. Bazen ben Amerika -İstanbul uçuyorum. İkindi akşam ve yatsı namazı kazaya kalıyor..İki ülke arasında 7 saat fark olduğu için ben Amerika’dan ayın 1 de uçuyorsam İstanbul’a ayın 2 de Sabah saat 10:00 iniyorum..Böylelikle dünden kalan kazalarım ve ayın 2 sinin Sabah namazı kazaya kalıyordu.. Otele gidince sırası ile kazalarını kılıyordum.. Bu yanlış mıdır...?

İstanbul’dan-Amerika’ya dönerken gündüze doğru uçtuğumuzdan ayın aynı günü yani 3 de İstanbul’dan cıkmış isem yine 3 de Amerika’ya iniyorum .. İstanbul’da otelde Sabah namazımı kılabiliyorum. Amerika’ya indiğimizde   ancak akşam ve yatsıya yetişiyorum tabii ki buranın namaz saatlerine göre.. O zaman sadece öğlen ve ikindi namazlarını kaza olarak kılıyordum .. Eğer yanlış yapıyorsam bana doğru yolu gösterirseniz çok memnun olurum. Biraz karışık oldu ama hocam kusura bakmayın..Mesleğim gereği bu durumdayım. Size saygılarımı sunar ve yardımlarınız için teşekkür ederim.

Cevap: 1) O hoca biraz yanlış söylemiş. Bile bile kasten kılmadığınız namazın, tutmadığınız orucun kazası olmaz. Çünkü bile bile, mazeretsiz namaz kılmayan kimse, sadece ismen Müslüman’dır, eylemli Müslüman değildir. O durumdaki insan namaza başlarsa aynen yeni Müslüman olmuş kimse gibi artık geçmiş namazların kazasını kılmakla yükümlü değildir. Çünkü namaz manevi temizliktir. İki üç gün veya bir hafta yıkanmayan insan, yıkanacaksa eski yıkanmamalarının kazasını yapar mı? Geçen geçti.

Ama bir hastalık, yolculuk veya herhangi bir mazeret dolayısıyla bir veya birkaç namazı vaktinde kılamayan kimse, imkân bulduğu zaman bunları sırasıyla, birlikte kılar. Buna namazın kazası değil, birleştirilmesi (cem’) denilir. İşte siz bu durumdasınız. Yol esnasında kılamadığınız namazları, vardığınız evde veya otelde cem ederek ve sırasıyla kılarsınız. Buna kaza demeğe gerek yoktur. Namaz namazdır. Namaz Allah’ı anmak demektir. Kaza eda demek anlamsızdır.

2) Kılamadığınız ikindi, akşam ve yatsı namazlarıyla ertesi günün sabah namazını sırasıyla birlikte kılacaksınız. Önce ikindi, sonra akşam, sonra yatsı namazlarını, ardından da sabah namazını kılacaksınız. Yine kaza değil, cem ederek kılacaksınız.

İstanbul Amerika seferinizde sabah namazını kılıp yola çıkarsınız. Yolda öğle ile ikindiyi kılamadınız, Amerika’ya vardığınızda sırasıyla öğle, ardından ikindiyi kılarsınız. Ardından da akşam namazını kılarsınız. Yine dediğim gibi birleştirerek kılmış olursunuz.

Ama siz isterseniz uçakta oturduğunuz yerde de namazınızı kılabilirsiniz. Abdestinizi alır, oturur, tekbir alıp namaza başlarsınız. Fatiha ve sure okuduktan sonra rükû için biraz eğilir, rükû tesbihlerini okursunuz. Semiallahu limen hamideh diyerek doğrulursunz. Sonra Allahu ekber diyerek secde için biraz daha fazla eğilirsiniz. Tesbihleri okursunuz. İki secdenin ardından yine doğrulup oturursunuz. Aynı şekilde bir rek'at daha kılar, selam verirsiniz. Yol esnasında seferi olduğunuz için namazlar ikişer rek'at olarak kılınır. Yalnız akşam namazı üç rek'atlidir. Vitri de ister tek rek'at, ister üç rek'at kılarsınız. Uçak hangi yöne giderse gitsin, uçağın gittiği yön sizin için kıbledir. Kıble yönüne ters gitse de zararı yoktur. Tabii arkadaşlarınızın yanında canınızı sıkan olmazsa böyle yapabilirsiniz ve bu, daha da makbuldür. Artık o husus sizin tercihinizdir.

Kızım seni tebrik ederim. Uçuş Hostesliği hem zevkli, hem de yorucu bir meslektir. Buna karşın namazınıza dikkat etmenizi çok beğendim. Namaz Allah ile iletişim kurmaktır. Kılın kızım kılın, hiç aksatmayın. Kıldıkça, andıkça Allah’a yaklaşırsınız. Ruhunuz huzur bulur. Gönlünüz dünya tutkularından, kirlerinden arınır. Allah yardımcınız olsun, gönlünüz feyizle, Kur’ân ışığıyla dolsun sevgili kızım.