CUMA NAMAZI FARZ NAMAZLARDAN BİRİDİR (2)

(...dünden devam)

Diğer bir hadîste de: "Özürsüz olarak ard arda üç Cuma'yı terk eden kimsenin Allah kalbini mühürler." Denilmiştir. (İbn Mâce, İkâme, 93; Nesâ'i, Cum'a 7; Muvatta', Cum'a 20; İbn Hanbel, Müsned: 5/8; Dârimî, Salât, 205) 

Bir insana Cuma namazının farz olması için şu şartların bulunması lâzımdır.

Cuma namazı, şartları bulunan kimseye farz-ı ayn'dır. Farz olduğu Kitab ve sünnet ile sabittir. Kur'ân-ı Kerîm'de: "Cuma günü namaz için çağırıldığınız zaman Allah'ın zikrine koşun, alışverişi bırakın" (Cum'a Sûresi: 9) buyurulmaktadır. Buradaki zikirden maksad Cuma namazıdır. Zikrin hutbe olması ihtimali de vardır.

Diğer bir hadîste de: "Özürsüz olarak ard arda üç Cuma'yı terk eden kimsenin Allah kalbini mühürler." Denilmiştir (İbn Mâce, İkâme, 93; Nesâ'i, Cum'a 7; Muvatta', Cum'a 20; İbn Hanbel, Müsned: 5/8; Dârimî, Salât, 205)

Bir insana Cuma namazının farz olması için şu şartların bulunması lâzımdır.

1) Özgür ve serbest olmak, 2) Mukîm olmak, 3) Sağlıklı olmak, 4) Görme özürlü veya engelli olmamak, 5) Namaza gitmeğe engel bir özrü bulunmamak.

Kendisinde bu şartlar bulunmayan kimselere Cuma namazı farz değildir: Hastalara, Cuma'ya gitmekle hastalığı artacak veya evdeki hastası zayi olacak olanlara, Cuma'ya gitmekten âciz ihtiyarlara, özgür olmayanlara, görme özürlü, sakat ve kütürüm olanlara, Cuma'ya gitmekle sağlığı zarar görecek olanlara Cuma namazı farz değildir. Bunlar evlerinde öğle namazını kılarlar. Ama gidip Cuma'yı kılarlarsa o günün öğle namazı kendilerinden düşer.

Yukarıda anlattıklarımız, Cuma'nın farz olmasının şartlarıdır. Bu şartlar kendisinde bulunan kimseye Cuma namazı farzdır.

• Cuma namazının sahîh olması için gerekli şartlar:

1) Cuma ancak cemaatle kılınacağından, Cuma namazı kılınacak yerin meskûn bir bölge, yani kent veya kent niteliğinde olması. Kitap, sünnet ve icmâ ile sabit kuvvetli bir farz olan Cuma'nın sahîh olması için bu şartın varlığı pek önemli değildir. Cuma çok önemlidir. Onu kılmak için mutlaka şehir veya büyük köy olmak gerekmez. Topluluk olan her yerde, ufak bir köyde dahi Cuma namazı kılınabilir.

2) Aslında Cumayı ülkenin en büyük yöneticisi kıldırır. Bugün her ülkenin din teşkilâtı lideri, Cumayı kıldıracak büyük imam sayılır. Bu imam, başkentin en büyük camiinde Cuma namazı kıldırır. Bugün din teşkilatınca usulüne uygun olarak atanmış imamlar veya bu imamların, kendi yerlerine bırakacakları vekiller Cuma namazını kıldırabilirler.

3) Cuma kılınacak yerin herkese açık olması,

4) Cuma'nın, öğlenin vakti içinde kılınması,

5) İmamdan başka en az üç erkek cemaatin bulunması. İmam Ebû Yûsuf'a göre imamdan başka iki kişi de olsa yeter.

6) Namazdan önce hutbe okunması.

***