İBRAHİM SURESİ 40. ÂYET (2)

(...dünden devam)

Âyetin kısaca tefsiri:

40- "Rabbim, beni ve zürriyetimden bir kısmını namazı kılan yap; Rabbimiz, du'âmı kabul buyur!" 41- "Rabbimiz, hesabın görüleceği gün, beni, anamı-babamı ve mü'minleri bağışla!" (İbrahim Suresi: 40-41)

İbrahim Suresinin 35-41’nci âyetlerinde, karısını ve çocuk­larından birini getirip ekinsiz Mekke vadisine yerleştiren Hz. İbrâ­hîm'in duâsı anlatılır. 37’nci âyette İbrâ­him'in: "Ya Rabbi zürriyetimden bir kısmını senin dokunulmaz, çevresinde kan dökülmez Evinin yanına yerleştirdim" dediği anlatılır. Bu sözden İbrâhîm'in, Ka'be'yi yaptıktan sonra böyle duâ ettiği anlaşılmaktadır. Çünkü "el-Beytu'l-Muharrem'' Ka'be'dir. Ka'be henüz yapılmadan böyle söylemesi uygun olmaz. İbn Kesîr de 35-36’ncı âyetlerde anlatılan duânın Ka'be yapılmadan, İbrâhim'in karısı Hacer'le oğlu İsmail'i getirip Mekke yöresine bıraktığı zaman, 37’nci âyetteki duânın da Ka'be'nin yapımından sonra yapıldığı kanaatindedir.

Kureyş Araplarının kökeni

Mekke'de ve Medine'de inen âyetler, Arapların, özellikle Hicaz Bölgesi Araplarının, İsmâil soyundan geldiklerine, İsmâîl'in de İbrahîm'in getirip Mekke'ye bıraktığı oğlu olduğuna inandıklarını gösterir. Ka'be'nin yanında Makām-ı İbrâhîm denen bir yer vardır. Rivayetlere göre Makām-ı İbrahim, Hz. İbrahîm'in, Ka'be'yi yaparken iskele olarak kullandığı taştır. Ka'be'nin duvarlarını ören İbrahim, taş üzerinde dura dura gûya ayak izleri taş üzerine çıkmıştır. Araplar buna böyle inanıyorlardı. Kur'ân-ı Kerîm'deki iki âyet, Arapların bu taşı, İbrahim Makāmı olarak bildikleri konusunda şüphe bırakmamaktadır:

1- "Biz Beyt'i, insanlara toplantı ve güven yeri yaptık. Siz de İbrabim'in Makāmından bir namaz yeri edinin. İbrahim ve İsma'îl'e: 'Tavaf edenler, ibadete kapananlar, rükû' ve secde edenler için Evimi temizleyin!' diye emretmiştik"(En'âm Sûresi: 7).

2- "Doğrusu insanlara ilk kurulan ev (mabed), Mekke'de olandır. Âlemlere uğur, bereket ve hidayet kaynağı olarak kurulmuştur. Orada açık açık deliller ve İbrahim'in Makāmı vardır" (Yûnus Sûresi: 33).

İşte Kur'ân-ı Kerîm, Araplara, ata olarak tanıdıkları ve yalnız Allah'a taptığına inandıkları İbrâhîm'in tevhid yolunu hatırlatarak onları putlara değil, sadece Allah'a duâ etmeğe, yalvarmağa yöneltmektedir.

(devamı yarın..)