ASR SURESİ VE AKİF’İN YORUMU
Pazar, 19 Ocak 2020 00:00

ASR SURESİ VE AKİF’İN YORUMU

1- Asra andolsun ki, 2- İnsan ziyandadır. 3- Ancak inanıp iyi işler yapanlar, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve birbirlerine sabrı tavsiye edenler ziyânda değillerdir.

Tefsîr:

Bu âyetlerde bütün insanların ziyanda oldukları, yalnız inanıp yararlı işler yapan, birbirlerine de hakkı ve sabrı öğütleyenlerin ziyanda olmadıkları, Asra yemîn edilerek vurgulanmaktadır.

'Asr: Gündüzün uçlarından biri, özellikle ikindiden güneşin batma­sına kadar olan zaman, çağ denilen seksen veya yüz yıllık zaman, ikindi vakti anlamlarına gelir. Ebû Müslim'e göre âyette, gündüzün uçlarından birine yemin edilmektedir. Yüce Allah, duhâya (kuşluk vaktine) yemin ettiği gibi 'asra da yemîn etmiştir. Duhâ, günün ilk ucudur, 'asr ise günün son bulmak üzre olduğu uçtur. Bundan, insan ömrünün bitmek üzere olduğuna işâret edilmektedir[1]. Çünkü, bu çağa yemîn ile insânın ziyanda olduğu belirtilmiştir.

Bir tefsîre göre de 'asr, Hz. Muhammed(s.a.v.)in bulunduğu çağdır. Âyette onun bulunduğu çağa yemin edilmektedir. Başka bir tefsîre göre de 'asr'dan maksad, ikindi namazıdır. Allah, ikindi namazına yemin etmekle onun önemini belirtmiştir.

 

ASR SÛRESİNİN İÇERDİĞİ BAŞLICA PRENSİPLER:

İnanıp sâlih amel yapan, birbirlerine hakkı ve sabrı tavsiye edenlerin dışında kalan bütün insanlar ziyana uğrarlar. Çünkü ruhlarının değerini yitirir, bundan sonraki hayatlarını bozarlar, orada şimdiki eylemlerinin sonucu olarak sıkıntı ve azap çekerler.

Bu Sûreye Mehmet Akif Ersoy'un güzel bir manzumesi var. Diyor ki Akif:

Hâlikın nâ mütenâhî adı var, en başı “Hak”

Ne büyük şey kul için, hakkı tutup kaldırmak.

Hani ashâb-ı kiram ayrılalım derlerken

Mutlaka sûre-i ve’l-asr’ı okurmuş bu neden?

Çünkü meknûn o büyük sûrede esrâr-ı felâh

Başta imân-ı hakîkî geliyor, sonra salâh;

Sonra hak, sonra sebat: işte kuzum insanlık;

Dördü birleşti mi, yoktur sana hüsrân artık!

Bu güzel manzumenin sade anlamı şöyledir:

Yaratıcının sonsuz adı var, bunların başında "Hak" adı gelir.

Hakkı tutup ayağa kaldırmak, kul için ne büyük sevap, ne değerli bir eylemdir!

Peygamber'in arkadaşları ayrılacakları sırada Asr Suresini okurlarmış, acaba neden?

Çünkü o büyük Surede felahın (başarının, mutluluğun) sebepleri gizlidir.

Başarı ve mutluluğun ilk sebebi gerçek iman, sonra güzel eylem ve düzgün ahlâktır. Sonra hak (doğruluk, hakikatten ayrılmamak) doğru işte sebat gelir. İşte insanlık budur kuzum!

Bu dördü (yani iman, güzel ahlâk, düzgün işte sebat ve hak (doğruluk, dürüstlük) bir arada bulundu mu artık sen hiç ziyana uğramazsın, daima başarılı ve mutlu olursun!

 



[1] Mefâtîhu'l-ğayb: 32/85.