BANKA KREDİSİ, DEVLET TAHVİLİ

Sayın Hocam, birçok kişi tarafından sorulmuştur ama ben cevabınızı bilmediğim için kusuru bakmayın, tekrar soruyorum. Ticaretin vazgeçilmezi bankalarla ilişkimizde ihtiyaç-tan aldığımız paraya faiz ödüyoruz fakat geçimimiz için ihtiyacımız yok diye mevcut paralarımıza faiz almıyoruz. Kısaca şunu sormak istiyorum.

-Bankalardan aldığımız paralara ödediğimiz faiz haram mıdır?

-Bankalardaki paramıza faiz alsak haram mıdır?

-Hazine bonosu ve tahvilin alınması haram mıdır?

-Bunlarla ilgili Diyanetin sitesinde cevap bulamadım, yayınlanmış fetva var mıdır?

-Fetva yok ise sizin verdiğiniz cevap tavsiye midir yoksa size sorumluluk yükleyip bizim sorumluluğumuzu kaldırır mı?

-Fetvayı kim yayınlar, uymak sorumluluğumuzu kaldırır mı?

Not: Eğer bununla ilgili banka faizi ve hazine bonoları haram değilse Diyanet ve hükümet bunu insanlara duyurup yastık altı tabir edilen tasarrufları ekonomiye kazandırabilirler diye düşünüyorum. İyi çalışmalar...

Cevap: Benim kanaatime göre yasa ile belirlenmiş oranda banka faizi, Kur’ân’ın haram kıldığı riba değildir. Ama hiç ihtiyaç yok iken yatırım amaçlı olarak yüksek oranlı faizlerle kredi almak haram riba sınırına girer. Çünkü bu para üretilen mala yansır, sonunda dar gelirli insan, yani orta direk daha düşük fiyata mal edilecek malı, alınan kredi faizi bindirilmiş olarak daha yüksek fiyatla alacak ve zarar edecektir. Bu bakımdan yatarım amacıyla sağlanan yüksek faizli kredilerin helâl olduğu kanısında değilim. Ama zorunlu ihtiyaç için Avrupa standardında alınan borçlara ödenen düşük miktardaki faizlerin, özellikle devletin sağladığı teşvik amaçlı kredilerin meşru ve helâl olduğu görüşündeyim. Çünkü bu tür kredilerle iş yerleri kurulacak, işsizlere iş imkânı doğacak, ekonomi canlanacak, üretim artacaktır. Üretime katkı sağlayan makul düzeydeki kredilerin haram olduğu kanaatinde değilim.

Devletin çıkardığı hazine bonosu ve tahvilin haram olduğu kanaatinde değilim. Çünkü bu devlete yardım sayılır. Bu suretle devlet, millet hayrına yapacağı yatırımları rahatça yapma imkanı bulur.

Dünya ekonomisi böyle yürüyor. Banka sistemini dünyada kaldıramazsınız. O faizsiz çalıştıklarını söyleyen birçok kuruluş da gerçekte faizle çalışıyorlar. Banka faizini haram sayıp televizyonlarda şov yapanlar, pekala emekli maaşı alıyorlar. Emekli sandığı ve SSK, BağKur gibi sosyal yardım kuruluşları. Kendisine bağlı sigortalıların maaşlarını nereden veriyor, bunların geliri nereden sağlanıyor? Devletin tanıdığı banka faizini haram sayarsanız, milyonlarca insanı açlığa mahkum edersiniz. Ribayı yasaklayan Kur’-ân’ın amacı ekonomiyi dondurmak mı, yoksa yoksulların ezilmesini önlemek mi? Şimdi devletin bu müesseseleri, Avrupa’daki benzerleri gibi kamu yararına kuruluşlardır. Bunlar halkı ezmiyor, yaşlıları, zayıfları koruyor. Halk memnun. Alan memnun, veren memnun. O zaman nedir bu “haram” tafraları? Kim dinler bu sözleri? Lütfen uygulama imkânı olmayan ütopyalardan vazgeçelim. İslâm’ı da çağın dışında kalmış bir din olarak göstermeyelim.