İBÂDET(10)

(...dünden devam)

Bu âyetler, İslam'da ibâdetin özünü de ortaya koymuş bulunmaktadır. İbâdette önemli olan, huzur ve tefekkürdür. Huzursuz binlerce rek‘at namaz kılmaktansa huzur ile birkaç rek‘at kılmak daha iyidir. Abdullah bn Abbâs şöyle demiştir: "Tefekkür içinde kılınan iki rek‘at namaz, gafil kalb ile bütün gece namaz kılmaktan iyidir." Hasan-ı Basrî de: "Bir saat düşünmek, bir gece nâfile namaz kılmaktan hayırlıdır" demiştir. Yine Hasan'ın: "Ey Âdem oğlu, karnının üçte biriyle ye, üçte biriyle iç, üçte birini de tefekküre ayır!" dediği rivayet edilmiştir (İbn Kesîr, Tefsîr: 1/438).

Bu âyetler, Allah'a ibâdette bir güçlük olmadığını, her durumda insanın O'na ibâdet edebileceğini kanıtlar. 191’nci âyet, ayakta, oturarak ve yan üstü yatarak Allah'ın zikredilebileceğini belirtmektedir. Ashâbdan İmrân bn Husayn, kendisinde nâsûr (basur) illeti bulunduğunu söyler. Allah'ın Elçisi ona: "Ayakta namaz kıl, bunu yapamazsan oturarak kıl, bunu da yapamazsan yan üstü yatarak kıl” buyurmuştur (Buhârî, Taksîr: 19; Tirmizî, Mevâkît: 157; İbn Mâce, İkame: 139; Ebû Dâvûd, Salât: bâb fî salâti'l-kaid). Ebû Dâvûd'un rivayetine göre Hz. Peygamber (sav), yaşlandığı zaman, yanında durduğu bir direğe dayanarak namaz kılmıştır (Ebû Dâvûd, Salât: bâb er-racul ya‘temidu fî's-salâti).

Abdullah bn Ömer, Hz. Âişe(ra)ya, Hz. Peygam­ber(sav)­den gördüğü en garib ve güzel şeyin ne olduğunu sordu. Hz. Âişe bu soru üzerine ağlayarak şöyle dedi: "Onun bütün işleri güzeldi. Benim nöbetimde yanıma geldi, beraberce yatağa girdik, cildini cildime dokundurdu, sonra:

– Âişe, bana müsaade et, Rabbime ibâdet edeyim, dedi. Dedim ki:

– Vallahi senin yanında olmak isterim, senin Allah'a kulluk edip yaklaşmanı isterim.

Kalktı, evdeki kırbayı aldı, üzerine biraz su döktükten sonra namaza başladı. Namazda sakalı ıslanıncaya kadar ağladı. Secdeye vardı, ağladı, o kadar ki göz yaşlarıyla yer ıslandı. Sonra yan tarafına dayandı, ağladı. Yanına Bilâl geldi, sabah namazı olduğunu bildirdi:

– Yâ Resûlallah, namaz vaktidir, dedi.

Bilâl, Allah'ın Resûlünün ağladığını görünce:

– Yâ Resûlallah, neden ağlıyorsun, Allah senin geçmiş ve gelecek günâhlarını affetmiştir? dedi.

Allah'ın Resûlü:

– Ey Bilâl, neden ağlamayayım, dedi, bu gece bana: ‘Göklerin ve yerin yaratılışında, gecenin ve gündüzün gidip gelişinde elbette sağduyu sahipleri için ibretler vardır...’ âyetleri indi. Bu âyetleri okuyup da bunlar üzerinde düşünmeyene yazıklar olsun!" (İbn Kesîr, Tefsîr: 1/440-441)

***