ORUÇ (5)

(...dünden devam)

Oruç, insanın duygu ve düşüncelerini inceltir. İnsanı şefkatli, merhametli yapar. Oruç, insanı sabra, dayanıklı olmaya alıştırır.

Oruç ayı, bolluk, bereket ayıdır. En fakir ailenin dahi evinde bakarsınız Ramazan ayında bir bolluk, bereket vardır.

Oruç ma'nevî duygulara güç verir. Ruh, şu ten kafesine bürününce maddenin etkisi altında kalarak hayvansal duyguların tutsağı olur. Oruç ve riyazet yoluyla maddî arzuları zayıflatmak, ruhsal hisleri güçlendirmek mümkündür. İşte bu yüzdendir ki bütün velîler ve peygamberler riyazet yapmışlar, oruç tutarak yücelmişlerdir. Peygam­ber Efendimiz, henüz kendisine peygamberlik gelmezden önce Hira Mağarasına çekilir, riyazet yapar, çok az yer, derin tefekküre dalardı. Oruç tutmayı seven Pey­gamber (s.a.v.), Medîne'ye gelmezden önce her ay üç gün ve bir de Âşûra günü oruç tutmayı tavsiye ederlerdi (Buhârî, Müslim). Medine'ye hicretlerinden bir buçuk yıl sonra oruç tutmayı emreden âyetler inmiş, Ramazan ayında oruç tutmak farz kılın­mıştır.

Esasen Araplarda oruç ibadeti de vardı. "Ey inananlar, sizden öncekilere yazıldığı gibi (günahlardan) korunmanız için sizin üzerinize de oruç yazıldı.” (Bakara: 92/183) âyeti, oruç ibadetinin de eski dinlerde var olduğunu gösterir.

Zaten Ramadân kelimesi, çok sıcak anlamındaki ramd kökünden gelir. İbn Man­zûr’un açıklamasından Ramadân ayının, Araplar arasında eskiden beri oruç tutulan ay olduğu anlaşılır. Hz. Peygamber'in, İslâm'dan önceki dönemlerde özellikle Hanîfler diye anılan bazı zâhid Araplar gibi Ramazan ayında ibadete çekilmesi, orucun da Araplar arasında uygulanan bir ibadet olduğunu kanıtlar.

Ancak Araplar bu ibadetleri uygulamakla beraber yozlaştırmışlar, şirke bulamışlar, ruhundan soyutlamışlardı. İşte Hz. Muhammed (sav.)in görevi, hiç olmayan bir din kurmak değil, şirke bulanmış olan dini, şirk kalıntılarından arındırıp aslına döndürmekti, İslâm, bütün dinlerin temeli idi. Hz. Muhammed (s.a.v.), İslâm dininin son tebliğcisidir. Ahkaf: 9, Şûra: 13. âyetleri bu gerçeği ortaya koymaktadır.

Bir Kutsal hadiste, riya karışmadığından dolayı Allah katında en makbul ibadetin oruç olduğu belirtilmiştir: "Oruç benim içindir, onu ben ödüllendireceğim!” (Buhârî, Savm: 9. bab)

***