İDDİA: MEVLÂNA'NIN MEHDİ GELMEYECEK DİYENLERE CEVABI (1)

 Mevlâna Celaleddin Rumi

Mesnevi sahife: 351

"20. asrın sonlarına doğru Mehdi gelecek,

herkes onu dışlayacak, ona deli diyecekler.

O zat vatanını bırakıp ecnebi diyarlara göçecektir.

O zatın iki kaşının ortasında ben, başında kavuğu olacaktır. " ...

Cevap: Ben bu sözün Mevlana’ya yakıştırıldığını sanıyorum. Eğer Mevlâna böyle söylemişse kastı, anlaşılan manada mehdi değil, insanları doğru yola çağıran din bilgini olmalıdır. Yoksa dışlandığı için dış ülkelere kaçan insan nasıl mehdî olabilir? Nice kendini kurtarmaktan aciz insanlar mehdilik iddiasına düştüler. Niceleri asıldı, idam edildi. Geleceği Allah'­tan başka kimse bilmez. Kur'ân böyle diyor. Bu noktada gayb hakkında biraz bilgi sunmakta yarar görüyoruz:

Gayb (غيب): gözden gizli kalan şeye gayb dendiği gibi, duyularla algılanamayan, insanın bilgi sınırı dışında kalan şeye de gayb denilir. Kur'ân'a göre varlıklar iki kısma ayrılır: Beş duyu ile algılanabilen maddî kâinât ki buna şehâdet âlemi denilir; beş duyudan gizli kalan metafizik âlem ki buna da gayb âlemi denilir. Bu ayırım yaratıklar içindir. Yaratan için gayb yoktur, hepsi görülür ve bilinir şehâdet âlemidir. Gayb âlemi, kâinâtın ruhu durumundadır.

Allah için gayb yoktur. O, " Ğaybı ve şehâdeti bilendir." (En'âm: 55/59; Zümer: 59/46; Mü'minun: 74/92; Secde:75/6),"Ne yerde, ne de gökte Rab­binin bilgisinden kaçan zerre kadar bir şey yoktur." (Yunus: 51/61, Sebe': 58/3), "Ne yerde, ne de gökte gizli hiçbir şey yoktur ki ap açık bir kitapta olmasın." (Neml: 48/75)

Ma‘nevî varlıklar da iki kısma ayrılır:

1) Bir kısmının delîli yoktur, varlığını Allah'tan başka kimse bilmez. Kâinâtta duyularımızdan saklı nice varlıklar vardır ki bunları ancak Allah bilir. "Ğaybin anahtarları O'nun yanındadır; onları, O'ndan başka kimse bilmez." (En'âm: 55/59) âyeti, gaybın bu kısmına işâret etmektedir. Allah'ın bilgisi, kazâ ve kaderi hep bu ğaydendir.

2) Bir kısım varlıklar da vardır ki algılanamaz, fakat mevcudiyetleri delîl ile anlaşılabilir. Allah, Allah'ın sıfatları, melekler, âhiret, cennet ve cehennem bu tür gaybdandır (Beydâvî; Envâru't-Tenzîl: 1/21. İst. 1206 ).

Gaybet: insanların, bir zorunluluk olmadığı halde, mecliste olmayan kimseyi kusuru ile anmaktır. Kur'ân bunu yasaklamıştır. Ğayâbet ise yerden alçak olan kısımdır. Ğayâbeti'l-cubb: kuyunun derinliğidir (Müfredat).

(devamı yarın..)