ALLAH’IN İMTİHAN ETMESİ NE ANLAMA GELİR? (2)

(...dünden devam)

Mülk Suresin 2. Âyette ölüm, hayattan önce anılmıştır. Oysa yüzeysel düşününce ölüm hayatı izleyen bir aşamadır. Hayat ölümden önce olduğu halde, hem burada, hem de Bakara 28. âyette ölümün, hayattan önce anılması şöyle izah edilmektedir:

1- Mukatil’e göre ölüm ile nutfe, alaka ve mudğa hali; hayat ile de ruhun üflenmesi hali kastedilmiştir.

2- İbn Abbâs’a göre ölüm ile dünya ömrünün sonu, hayat ile de canlılık yurdu olan âhiret hayâtı kastedilmiştir.

3- Âhirette ölümün, bir koç şeklinde getirilip kesileceğini, ondan sonra bir daha ölüm olmayacağını bildiren hadîs vardır. Bundan an­laşılıyor ki ölüm şu dünyaya mahsustur. Hayat zamanı olan âhiret sürek­lidir. Ölüm zamanı olan dünya, hayat zamanı olan âhiretten önce olduğu için ölüm, hayattan önce anılmıştır.

4- İnsanı âhiret işlerine sevk eden en güçlü etken ölümdür. Ölümü dâima göz önünde bulunduran kimse, âhiret işlerini dünya işlerine tercih eder. İnsanı asıl amacına daha çok sevk ettiği için ölüm, hayattan önce anılmıştır (Mefâtîhu’l-ğayb: 30/55; el-Câmi‘ li ahkâmi’l-Kur’ân: 18/206-207).

5- Müfessirlerin bu görüşleri kesin bir kanıta dayanmaz, tahmin­lerden ibarettir. Herhalde birinci âyetin sonunda Allah’ın, her şeye kadir olduğu vurgulanınca, ikinci âyette O’nun kudretini belirtmek üzere canlı­ları öldürüp yenilerini yaratacağı belirtilmiştir.

6- Şeyh Tantâvî, âyette, bu söylenenlerden daha önemli, bilimsel bir incelik görmektedir: Üreme ile çoğalan canlıların hayâta başlama safhalarında ölüm, hayattan öncedir. Ölüm olmasa, şu yeryüzündeki düzenli hayat da olmaz. Hayattan önce gelen ölümdür ki, canlıların üremesinde dengeyi sağlamaktadır:

Allah, hayâtın temel taşı olan sperm ve yumurtaları pek çok yaratmıştır. Bu çokluk olmasa, canlı türlerinden herhangi birinin nesli devam edemez. Ama atılan tohum ve yumurtaların hepsi üremiş olsa, o zaman da dünya, yaşanacak ortam olmaktan çıkar. İşte ilâhî kudret, her canlı türünde atılan bu tohumlardan birçoğunu öldürür, bunlardan sadece biri yumurtacığı aşılama imkânını bulur. Demek ki meselâ insanda, spermin yumurtayı aşılamasıyla başlayacak bir hayâttan önce, yumurtacığı aşılamak üzere seferber olan milyonlarca sperm ölmektedir. Hayâtın başlama aşamasında ölüm, hayâttan önce görülmektedir. Bundan dolayı ölüm, hayattan önce anılmıştır.

(devamı yarın..)