BİR ESKİ BAKANIN TUHAF DİN YORUMU (3)

(...dünden devam)

Kur’ân’ın yasakladığı çoğalma, mal ve adam çokluğuyla övünmektedir. Şimdi o âyetin manasını açıklayalım:

TEKÂSÜR SÛRESİ

Tekâsür, çokluk ve çoklukla yarışmak, övünmek anlamına gelir. İnsanların mal ve evlât çokluğuna tutkularının, kendilerini âhiret felâketine sürüklediği anlatıldığından bu adı almış olan sûre, Mekke'de Kevser Sûresinden sonra inmiştir. Gerçi Bûhârî, bunun Medine'de indiğini söylemiş ise debu, çoğunluğun görüşüne aykırı olduğu gibi sûrenin üslûbuna da uymamaktadır. Üslûbu, Mekke'de inen ilk sûrelerin üslûbudur. 8 âyettir. Resmî sıralamada 102’nci, iniş sırasına göre 16’ncı sûredir.

Rahmân ve Rahîm Allâh'ın adıyla. 1- Çokluk yarışı, sizi oyaladı, 2- Nihâyet kabirleri ziyaret ettiniz (kabre girinceye kadar mal artırmağa çalıştınız). 3- Hayır (olmaz bu), yakında bileceksiniz (hatânızı)! 4- Yine hayır, yakında bileceksiniz (hatânızı)! 5- Hayır, (gerçeği) kesin bilgi ile bilseydiniz; 6- Mutlaka cehennemi görür (onun varlığını gözle görmüş gibi kabul eder)diniz. 7- Sonra onu kesin olarak gözle göreceksiniz. 8- Sonra o gün, (size verilen) ni'metten sorulacaksınız. (Tekâsür Suresi)

Tefsîr:

Tekâsür de çokluk yarışına girmek, çoğaltmaya çalışmak, çoklukla övünmektir. “أَلْهَيكُمُ التَّكَاثُرُ^لا ٢: حَتـّ'ـى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ: Mal ve adam çoğaltma arzusu sizi o kadar oyaladı, o kadar meşgul etti ki nihâyet kabirleri ziyaret ettiniz.”. "Kabirleri ziyâret ettiniz" deyiminde en güçlü mana: ölünceye kadar mal ve adamçoğaltmakla meşgul oldunuz demektir. Bu konuda iki mana daha muhtemel ise de İbn Kesîr’in belerttiği gibi, "Doğrusu, " زُرْتُمُ الْمَقَابِر zurtumu’l-mekabir " öldünüz, kabirlere gömüldünüz, demektir" (Tefsîr: 4/545-546). Bazı müfessirler de "Kabirleri ziyaret ettiniz" sözü,mecâzî değil, gerçek mânâ ifâde eder. Ancak bu olay, yalnız Medine'de değil, Mekke'de de olurdu. Mekke'de 'Abdi Menâf oğullarıyla Sehm oğulları, adamlarının çokluğuyla övünmüşler, adamlarını saymışlar, 'Abdi Menâf oğulları çok gelmiş, Sehm oğulları: "Hem sağlarımızı, hem ölülerimizi sayalım" demişler. Ölüler de sayılınca Sehm oğulları çok gelmiş. İşte sûre buna işaret etmektedir (Mefâtîh: 32/76; Rûhu'l-Me'ânî: 30/224).

Âyette gerçekten kabirleri ziyâret kastedilmiş olsa da burada kötülenen ziyâret, ölülerle övünmek için yapılan ziyârettir. Ölüleri rahmetle anma ve âhireti düşünmek için kabirleri ziyâret kötü değil, bilâkis sünnettir. Çünkü kınanan kabir ziyâreti, kişiyi âhiretten gaflete düşüren ziyârettir. Ama âhireti hatırlamak için yapılan ziyâret elbette iyidir. Nitekim Peygamber (s.a.v.) Bakî' Kabristanını ziyâret eder, onlara "السَّلامُ عَلَيْكُمْ دَارَ قَوْمِ مُؤْمِنِينَ وَ إنَّا إنْ شَاءَ الله بِكُمْ لاَحِقُونَ . أَسْأَلُ لله لِى وَلَكُمُ الْعَافِيَة: Ey mü'minlerin yurdunun sakinleri, size selâm olsun. Allah'ın dilemesiyle biz de size ulaşacağız. Bana ve size Allah'tan âfiyet dilerim" (Müslim, Cenâiz: 103-104, Ebû Dâvûd, Cenâiz: 79;...)derdi. Ayrıca şöyle buyurmuştur: ''Ben sizi, kabirleri ziyâret etmekten menetmiştim. Artık kabirleri ziyâret ediniz, çünkü bu ziyâret, size âhireti hatırlatır" (İbn Mâce, Cenâiz: 47; Müslim, Cenâiz: 106; Ebû Dâvûd, Cenâiz: 77).

(devamı yarın..)