KIBLE YÖNÜ VE NAMAZ

Hayırlı cumalar hocam, ben evimde kıble yönünü yanlış biliyormuşum ve şimdiye kadar hep yanlış kılmışım. İçim çok huzursuz. Namazlarım kabul olur mu, ne yapmalıyım? Hacet namazı da kılmıştım 2 3 aydır her gün, yanlış yöne doğru kıldığımı görünce çok huzursuz oldum. Şimdiden teşekkür ederim hocam. Saygılarımla....

Cevap: Hiçbir şey olmaz. Kıbleyi bilemeyen kimse gönlünün çektiği yöne doğru durup namazını kılar. Çünkü Kur’an’da "Nereye dönseniz Allah'ın zatı oradadır" buyurulmaktadır. Bile bile yanlış yöne durmak hatadır ama kasıtsız olarak başka yöne dönmekten ötürü bir sorumluluk yoktur. Namazın kabulü sağa sola durmakla değil, gönülden Allah'a bağlılıkla olur. Cenabı Hak buyurur:

"Yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz iyilik değildir. Asıl iyilik, o(kimsenin iyiliği)dir ki, Allah'a, âhiret gününe, meleklere, Kitaba ve peygamberlere inandı; sevdiği malını yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilencilere ve boyunduruk altında bulunan(köle ve esir)lere verdi; namazı kıldı, zekâtı verdi. Antlaşma yaptıkları zaman antlaşmalarını yerine getirenler; sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabredenler, işte doğru olanlar onlardır, (Allah'ın azabından) korunanlar da onlardır." (Bakara: 177)

İşte İslâm budur. Yani gönülden Allah'a iman ve O'na bağlılıktır. Bu âyette İslâm’ın temel îmân ve amel konuları yani ruhu özetlenmiştir: Allah'a, âhiret gününe, meleklere, Kitaplara îmân ki bunlar İslâm’ın îmân esaslarıdır. Sevdiği malından yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilencilere, özgürlüğe kavuşmak için çalışanlara maddî yardımda bulunmak, namaz kılıp zekât vermek, verilen sözde durmak, darlıkta ve bollukta sabretmek ki bunlar da îmânın gereği olan güzel işler, ibâdetlerdir.

Burada sayılan bu esaslar, Sûrenin sonunda da başka bir üslup ile yinelenmiştir: "Elçi de Rabbinden kendisine indirilene inandı, mü'minler de. Hepsi Allah'a, meleklerine, Kitaplarına ve Elçilerine inandı; 'O'nun Elçilerini birbirinden ayırdetmeyiz'! 'İşittik, itâat ettik, Rabbimiz bizi bağışlamanı dileriz! Dönüşümüz sanadır!' dediler.'' (Bakara Sûresi: 285)

Allah'a ve âhirete îmân, dinin en önemli iki temelidir. Üçüncü temel olan sâlih amel, bu iki temele dayanır. Bundan dolayı bu iki îmân temeli, hemen her sûrede çeşitli üsluplarla vurgulanmaktadır.

Kuvvetli rivayete göre kıblenin çevrilmesini bahane edip Müslümanların yüreklerine kuşku sokmağa çalışanlar hakkında inmiş olan bu âyet, İslâm’ın özünü, dinin ruhunu açıklamaktadır: Yüzü sağa sola çevirmek sembolik bir harekettir, Allah'a itâatin simgesidir. Bu hareketin asıl amacı, insanın bütün ruhu ile Allah'a inanması, O'nun buyruklarını tutması, elinden geldiğince Allah'ın yaratıklarına iyilik etmesi, sözünde durmasıdır. Allah'a yürekten inanmadıktan, sözünde durmadıktan, başkalarına iyilik etmedikten sonra insan, sadece yüzünü sağa sola çevirmek, şeklen ibâdet yapmakla iyilik yapmış olmaz, olgunluğa ermez. Allah insanın görünüşüne değil, kalbine; sözüne değil, işine bakar. Onun için her şeyin başında niyet ve ihlâs gelir. Bundan dolayı Peygamber (sav.): "Ameller niyetlere göre değerlendirilir." (Buhârî, İmân 41; Müslim, İmâret 155) buyurmuştur.