ULM’DEN BİR MEKTUP VAR (3)

(...dünden devam)

Bu âyetten Allah'ın gözle görülüp görülemeyeceği tartışmaları doğmuştur. Âyetin anlamı şudur: Allah'ı maddî gözle görmek mümkün değildir. Çünkü maddî göz, O'nu görecek kapasitede değildir. Fakat ruh gözü O'nu görebilir. Basar (büş gözü) O'nu göremez, basîret (gönül gözü) görebilir. Basar (saş gözü), dünyaya, basîret (gönül gözü) ruhaniyyet âlemine mahsustur. İnsandaki ruh gözü dünyada da açılabilir. O zaman insan Allah'ı görebilir ama O'nu gördüğü zaman kendi varlığını yitireceği için gördüğünün farkında olamaz. Bundan dolayı O'nu gören, yine Kendisi olur. Hakk'ı görmek, ancak Hak ile mümkündür. Peygamber(s.a.v.)in, Mi'râc'da Allah'ı gördüğü rivâyeti sağlam değildir. Kendisi, O'nun nûr olduğunu, bu gözle görülemeyeceğini buyurmuştur. Ama Hak ile Hakk'ı görme hâlinin en mükemmeline muhakkak ki Allah'ın Elçisi ermiştir. Allah, ancak basîret tam açıldığı zaman görülebilir. Basîretin tam açılması da, ruhun bedenden ayrılmasıyla olur. Bundan dolayı cennette mü'minler Allah'ı görürler. Peygamber (s.a.v.): "Siz, ayın ondördüncü gecesinde dolunayı gördüğünüz gibi Rabbinizi de açıkça göreceksiniz" buyurmuştur.

Hz. 'Âişe'nin şöyle dediği rivâyet edilir: "Kim Muhammed'in, Rabbini gördüğünü sanıyorsa Allah'a yalan söylemiş olur. Çünkü Allah: 'Gözler O'nu görmez, O gözleri görür" buyurmuştur .” İbn Abbâs ise Peygamber(s.a.v.)in, fu'âdiyle yani kalb gözüyle iki kez gördüğünü söylemiştir. İbn Abbâs'ın bu sözü, Peygamber'in, Allah'ı gördüğü şeklinde yorumlanırsa da Müslim'deki rivâyetlerden, Peygamber(s.a.v.)in, kalb gözüyle Allah'ı değil, Cebrâîl'i iki kez gördüğü anlaşılmaktadır. İbn Abbâs'ın kastı, Hz. Peygamber'in, Cebrâîl'i gördüğünü anlatmaktır. Çünkü konu, Peygamber'in, kendisine vahiy getiren Cebrâîl ile karşılaşması üzerindedir.

Esasen maddî gözle Allah'ı görmek mümkün değildir. Bedensel maddî göz, ancak şu görünen âlemi görebilir. Biraz önce söylediğimiz gibi Allâh latîftir, bu göz, latîfi algılayamaz. O'nu ancak ruh gözü görebilir. Bu dünyada ruh gözü açılan kimse onunla Allah'ı görebilir ama O'nu görünce kendi varlık bilincini tamamen yitireceği için O'nu gördüğünün farkında olamaz. Tasavvufta bu hâle fenâ fîllâh (Allah'ta yok olma) denilir.

Yüce Allah, kâfirler hakkında: "Hayır, onlar o gün Rablerinden perdelenmişlerdir (O'nu göremezler)" (Mutaffifîn: 15) buyurmuştur. Küfür âhirette Allah ile kul arasında perde ise îmân o perdeyi kaldıran bir kalb eylemidir. Mü'minler âhirette Rablerinden perdeli olmayacaklar, O'nu görme nimet ve hazzına ereceklerdir.

(devamı yarın..)