TASAVVUFUN ANA KONULARI (25)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (25) (...dünden devam) Secdeler eyle ki merdûd-i Ḫudâ olmayasın Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen Merdüm-î dîde-i ekvân olan Âdemsin sen[1] . Berk-ı ḫâtıf gibi bû kayd-i sivâdan güzer et Erişen ḫâr u ḫase âteş-i aşkı siper et Dâmenin tutmaya âsâr-ı...
Pazar 07 Ağustos 2022
Devamını OkuTASAVVUFUN ANA KONULARI (24)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (24) (...dünden devam) İnleyip sırrını fâş eyleme ağyâra sakın Düşme bilmezlik ile varta-i inkâra sakın Değmesin âhların kâkül-i dil-dâra sakın Arz-ı acz etmeyesin yâreden ol yâra sakın Bulduğun cevher-i…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (23)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (23) (...dünden devam) Burada Ömer Hayyam'ın bir rubaîsini de kaydetmek yerinde olur: أسرار أزلرا نه تو دانى و نه من اين حرف معمّارا نه تو خانى و نهمن از ݒس…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (22)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (22) (...dünden devam) "Niceliksiz ve nasıllıksız olan Yüce Tanrı, nicelikli ve nasıllıklı olan eşyada yer etmez, mekânsız olan, mekânda yerleşmez. Niceliksizi, nicelikli dairenin dışında aramak lâzımdır. Mekânsızı, mekânın ötesinde…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (21)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (21) (...dünden devam) "Şu âlem, yüce sıfatların aynası, Tanrı isimlerinin görüntü yeri ise de vahdet-i vücutçuların zannettikleri gibi gösteren, görenin aynı değildir. Gölge, aslın aynı olamaz. Bunu şöyle bir…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (20)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (20) (...dünden devam) İmam Rabbânî (971-1034/1563-1624), babasının, ömrünün sonuna kadar vahdet-i vücut halinde olduğunu, fakihin oğlu da yarı fakihtir kuralı gereğince ilk zamanlarda kendisinin de bu inanca sahip bulunduğunu,…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (19)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (19) (...dünden devam) Aslında bütün mutasavvıflar, varlığın Allah'a aid olduğunu, öteki varlıkların, O'nun varlığından âriyet bulunduğunu benimserler. Yalnız Allah, eşyanın aynıdır görüşünü —ki bu vahdet-i vücud değil, panteizmdir— reddederler. Nakşibendî…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (18)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (18) (...dünden devam) Ama bu fakir o makamdan geçti. Yani mükâşefe makamının başından, ortasından geçip sonuna ulaştı. Sonuna varınca o makamın hatâsı meydana çıktı. O makamın kutbunda (sonunda) öyle…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (17)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (17) (...dünden devam) Bu fikir, İbnu'l-Arabî'nin tesiriyle tasavvufa iyice yerleşmiş, hemen her mutasavvıfta bunun izleri görünmeğe başlamıştır. Fakat bu görüşe karşı çıkan mutasavvıflar da vardır. Aliyyu’l-Karî, te'lif ettiği Vahdet-i…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (16)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (16) (...dünden devam) Yine vahdet-i vücud sisteminde en çok üzerinde durulan ve insanı Allah'ın aynı görmeğe kanıt tutulan: "Allah, Âdem'i kendi sûretinde yarattı.” (Abdu’r-Razzak, Musannef: 9/178; Humeydî, Musned: 2/271;…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (15)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (15) (...dünden devam) İlk mutasavvıflarda vahdet-i vücûd düşüncesinin olmadığını kanıtlayan diğer bir husus da onların tefsirlerinde böyle bir yoruma rastlanmamasıdır. Panteizme çekilmeğe en müsait olan şu âyet üzerindeki tefsirlere…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (14)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (14) (...dünden devam) c) Vahdet-i Vücud Sisteminin Eleştirisi: Buraya kadar vahdet-i vücud görüşünü izah ettik. Hemen söyleyelim ki bu fikir ilk mutasavvıflarda yoktu. Bunun tasavvufa girişi de hayli sonradır. İsmaîl…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (13)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (13) (...dünden devam) Günü Hû'ya bağlayan kişi, hem görerek hem de Hz. Peygamber'den gelen haber yoluyla bilir ki ân bölünmez. Çünkü her mertebenin ve ismin günü, kendine göredir. Yani…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (12)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (12) (...dünden devam) Yalnız İmam Gazalî, bu feyzi, doğurmak manasına almıyor. Güneşin ışığı etrafa saçılır. Bu ışıklar güneşin kendisi değilse de ondan başkası da değildir. Ve bunda bir doğurma…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (11)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (11) (...dünden devam) İbnu'l-Arabî'nin fikirlerinde çelişki görülür. Yukarıda verdiğimiz parçalarda görüldüğü gibi bütün kâinata Allah'ın aynıdır derken bazen de böyle söyleyenleri tekfire kadar gider. "Allah'ın ruhlardan ve görülen cisimlerden…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (10)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (10) (...dünden devam) Anladın ki, Allah, her vechin inniyyetindedir. Her inanç sahibi, inancında isabet etmiştir ve her isabet eden de sevab alır, her sevap alan da said(mutlu)dir ve her…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (9)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (9) (...dünden devam) İbnu'l-Arabî, bu noktaya geldikten sonra Tanrı ile kulu bir görmektedir: "Attığın zaman sen atmadın, fakat Allah attı" (Enfal: 17) âyetinde: "Kulum, faili olmadığın şeyi yap. Yaptığın…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (8)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (8) (...dünden devam) Bu dört âlem, dört deniz gibidir. Birinci denizin dalgalanmasından ceberut âlemi meydana gelmiştir ki, buna izafî ruh da denir. Ceberut âleminin dalgalanmasından melekût âlemi meydana gelmiştir.…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (7)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (7) (...dünden devam) a) Hazarât-i Hams (beş mertebe): İbnu'l-Arabî ve ondan sonrakilerin vahdet-i vücutçu tezlerine göre Allah'ın isim ve sıfatlarının bir tezahürü olan bu cihan, beş mertebede meydana gelmiştir. Allah'ın…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (6)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (6) (...dünden devam) İbnu'l-Arabî'ye göre a'yan-i sabite (ideler), yani Allah'ın bilgisi bakımından âlem, kadimdir. "Yoktan zuhura gelmiş değildir. Yoktan zuhura geldi demek, zatı zatında gizli kendi iradesi ile a'yane…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (5)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (5) (...dünden devam) Şimdi fenâ'nın, ifrata vardırılmış şekli olan vahdet-i vücudu izah edelim: II- VAHDET-İ VÜCUD Vahdet-i vücûd (varlık birliği) fikrini sistemleştiren mutasavvıf, Muhyi'd-dîn İbnu'l-Arabî'dir. Ondan önce de İslâm dünyasında bu…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (4)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (4) (...dünden devam) Gözlerimin bakışlarında sana saygı gizlenmesine rağmen vecd, seni benim içimin derinliğine yaklaştırmıştır." (The Life Personality and Writings of Al-Junayd) Bu durumda olan insan için vahdet ve kesret…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (3)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (3) (...dünden devam) Fena'nın hakikat'inde Hak'tan başka hiçbir şey kalmaz. Dünya da, âhiret de atılır. “İki ayakkabını çıkar" (Tâhâ: 12) âyetinden iki cihandan geç manası anlaşılmıştır. Birçok âyet hep…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (2)
TASAVVUFUN ANA KONULARI (2) (...dünden devam) Kendinden ve dünyadan geçmek, fîzikî varlığı inkâr etmek değildir. Allah ile beraber olma hiçbir zaman Allah ile aynı olma anlamına gelmez. Tekâmülün en yüksek noktasında dahi…
TASAVVUFUN ANA KONULARI (1)
Aşağıdaki yazı dizisi “İslâm Tasavvufu’ adlı eserimizden alıntılanmıştır. TASAVVUFUN ANA KONULARI (1) 1—TEVHÎD: İlk tasavvuf çevrelerinde başlıca mesele tevhîd meselesi idi. O çağlarda kelâmî münakaşaların temelini tevhîd teşkil ediyordu. Mu'tezile, tevhîdin akıl…
BAYRAMINIZ MÜBÂREK OLSUN (3)
BAYRAMINIZ MÜBÂREK OLSUN (3) (...dünden devam) Fuzulî’den çok önce de Yunus Emre Hazretleri de aşkın nasıl yücelttiğini şöyle belirtmiş: Gel gör beni aşk neyledi Gönlüm düşdi bir sevdaya gel gör beni ‘ışk…
BAYRAMINIZ MÜBÂREK OLSUN (2)
BAYRAMINIZ MÜBÂREK OLSUN (2) (...dünden devam) Kur’ân’da anlatılan kurban, hacla ilgilidir. Haccın dışında kurban kesme gereği hakkında kesin delil yoktur. Aslında dört halife hacca gittiklerinde kurban kesmişlerdir ama hacca gitmedikleri zaman bayram…
BAYRAMINIZ MÜBÂREK OLSUN (1)
BAYRAMINIZ MÜBÂREK OLSUN (1) Bizi bir kurban bayramına daha ulaştıran Allah’a hamd-ü senâlar olsun. Bayramınızı tebrik ederim. Bu bayramın adı îd-i Adhâ yani kurban bayramıdır. Bayrama ulaşan dinen zengin…
KUR’ÂN’I ARAPÇA OKUMAK ŞART MI? *** MEÂL İLE HATİM OLUR MU?
KUR’ÂN’I ARAPÇA OKUMAK ŞART MI? Cevap: Arapça bilen Kur’ân’ı, orijinalinden okur. Bilmeyen meâlini okur. Meâli de Kur’ân sayılır. Allah kimseyi gücünün üstünde bir şeyle sorumlu tutmaz. O sizin okuduğunuz kitaplar da…
Copyright @ Süleyman Ateş
